Ο πρωθυπουργός ενώπιον 180 τούρκων πρεσβευτών

Η αναγγελθείσα επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία τις προσεχείς ημέρες, εγείρει εύλογα ερωτήματα για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τους στόχους της κυβέρνησης. Μια ενδεχόμενη εφ’ όλης της ύλης συμφωνία με την Άγκυρα θα έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες για την Αθήνα.

Ο έλληνας πρωθυπουργός έχει προσκληθεί από τον τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να παρευρεθεί στην τελετή έναρξης των χειμερινών Πανεπιστημιακών Αγώνων που διεξάγονται στην Ερζερούμ (Θεοδοσιούπολη). Ο έλληνας πρωθυπουργός θα ανταποδώσει έτσι την επίσκεψη του τούρκου πρωθυπουργού, ο οποίος είχε επισκεφθεί την Αθήνα πριν από λίγο χρονικό διάστημα με αφορμή τη Σύνοδο Κορυφής για την Κλιματική Αλλαγή της Μεσογείου. Ωστόσο, οι πανεπιστημιακοί αγώνες φαίνεται να είναι το πρόσχημα για μια σειρά από «συνεννοήσεις» που αφορούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα κυρίως στο Αιγαίο. Εξάλλου, ο έλληνας πρωθυπουργός θα παρευρεθεί και στις εργασίες της ετήσιας συνόδου τούρκων πρεσβευτών. Ο θεσμός αυτός, πρωτάκουστος για τα μεσανατολικά δεδομένα, έχει καθιερωθεί από τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, και προσβλέπει στην ενημέρωση των πρέσβεων, την ανταλλαγή απόψεων, τον συντονισμό και την χάραξη της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Φέτος είναι η τρίτη χρονιά που διεξάγεται η σύνοδος πρέσβεων. Το πρώτο μέρος της συνόδου πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα, ενώ το δεύτερο έχει ήδη ξεκινήσει στην Ερζερούμ. Στην Άγκυρα, ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, απευθυνόμενος στα ανώτερα στελέχη του τουρκικού διπλωματικού σώματος, έδινε το στίγμα για την πολιτική που θα ακολουθήσει η Τουρκία στη διεθνή σκηνή στο μέλλον. Αξίζει τον κόπο να αναφερθούμε σε ορισμένα σημεία της ομιλίας του. Η Τουρκία, έλεγε ο τούρκος υπουργός, «θα γίνει μία χώρα με λόγο στα διεθνή πράγματα. Θα προάγει οράματα και θα παρεμβαίνει στις παγκόσμιες κρίσεις. […]» Ο ρόλος που επιδιώκουμε για τη χώρα μας, έλεγε ο Νταβούτογλου, είναι εκείνος «μιας σοφής χώρας. Της χώρας που αντιλαμβάνεται τις διεθνείς κρίσεις προτού αυτές εκδηλωθούν και τις αντιμετωπίζει με την προσφυγή σε λεπτές διπλωματικές ενέργειες». Τόνιζε δε ότι «η Τουρκία δεν είναι χώρα που επηρεάζεται από κρίσεις, και επ’ ουδενί είναι χώρα που δημιουργεί κρίσεις. Ο τουρκικός λαός είναι φιλόδοξος, δεν επιθυμεί ένα αδύναμο κράτος. […] Θέλουμε να γνωστοποιήσουμε σε όλο τον κόσμο ότι το φόρεμα που μας έραψαν είναι στενό [και δεν μας γίνεται]. Αν θέλουν ας το αποκαλέσουν αλλαγή άξονος»! Θα πρέπει, τόνισε ο Νταβούτογλου, «η Άγκυρα να ξεπεράσει το σύνδρομο της κατωτερότητας που «διακατείχε» την τουρκική διπλωματία, καθώς η Τουρκία είναι η χώρα που μπορεί να προσφέρει περισσότερο από κάθε άλλη χώρα στην ανοικοδόμηση της νέας διεθνούς τάξεως»! Χαρακτήριζε δε τους τούρκους διπλωμάτες ως «πυροσβεστικό σώμα που τρέχει ανά την υφήλιο να αποτρέψει διεθνείς κρίσεις», για να συμπληρώσει ότι η εν λόγω δράση δεν είναι αρκετή. Ο Νταβούτογλου εξέφρασε ακόμη την προτίμησή του για διπλωμάτες που θα αναλαμβάνουν ρυθμιστικό ρόλο στα διεθνή δρώμενα. Τέλος, ο τούρκος υπουργός, εκφράστηκε με σκληρά λόγια έναντι των δυτικών, οι οποίοι «θέτουν συνεχώς εμπόδια» στην Τουρκία. Συγκεκριμένα επεσήμανε ότι «δεν θα πρέπει κανείς να μας θέτει ενώπιον του διλήμματος Κύπρος ή ΕΕ. Δεν έχει κανείς τη δύναμη να μας επιβάλει να κάνουμε κάτι που δεν το επιθυμούμε. Όταν κρίθηκε αναγκαίο πήραμε τις πιο απρόβλεπτες αποφάσεις [και αν παραστεί ανάγκη είμαστε έτοιμοι να το επαναλάβουμε]» (TRT, 4/1/2010).

Η παραπάνω τοποθέτηση του Αχμέτ Νταβούτογλου δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το πνεύμα από το οποίο διακατέχεται ο αρχηγός της τουρκικής διπλωματίας. Η εικόνα που προσπαθεί να προσδώσει στην Τουρκία ως χώρα προσβλέπουσα στη «διεθνή τάξη και ειρήνη», στην πραγματικότητα έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους που επιδιώκει η Άγκυρα, η οποία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την άναρχη κατάσταση που επικρατεί στο διεθνές σύστημα. Έτσι, αυτοπροβαλλόμενη ως μια φιλειρηνική και κυρίως ισχυρή χώρα, η ισλαμική ηγεσία ευελπιστεί να εξασφαλίσει στην Τουρκία μια προεξέχουσα θέση μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων. Σε παρόμοιες περιπτώσεις, οι χώρες που δέχονται τις συνέπειες φιλόδοξων περιφερειακών και διεθνών πολιτικών, είναι οι χώρες με τις οποίες γειτνιάζουν με τα ηγεμονικά κράτη. Η στάση της Άγκυρας τόσο στο Κυπριακό όσο και στην πορεία ένταξής της στην ΕΕ, είναι ασφαλώς ενδεικτική της απαξίωσής της για τις αρχές και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Το ερώτημα, λοιπόν, που ανακύπτει στην εν λόγω περίπτωση, είναι τι είδους ειρήνη μπορεί να επιβάλλει μια εν δυνάμει «Μεγάλη Δύναμη», η οποία δεν σέβεται η ίδια τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και πρωτοπορεί στην παρανομία. Είναι απορίας άξιον πως ο κ. πρωθυπουργός συναίνεσε σε μια τέτοιου είδους επίσκεψη την ώρα που δεν έχει σημειωθεί απολύτως καμία πρόοδος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η Άγκυρα διεκδικεί το μισό Αιγαίο, εποφθαλμιά την ελληνική Θράκη και αρνείται να συμμορφωθεί με τις διεθνείς επιταγές στην Κύπρο! Μήπως πιστεύει ότι είναι σε θέση να τα βγάλει πέρα με 180 πρεσβευτές της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ, τους οποίους θα έχει ως ακροατήριο; Εμείς ας τον προετοιμάσουμε πάντως. Ας μην παρασυρθεί από τα κολακευτικά λόγια που θα του απευθύνουν, γιατί δεν γοητεύονται παρά μόνο από τους ισχυρούς ηγέτες. Ας μην πιστέψει ούτε τα χειροκροτήματά τους! Κυρίως δε να ανησυχεί σε περίπτωση που το χειροκρότημα υπερβαίνει εκείνου που ευελπιστούσε να λάβει!

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος