«Business» στα Βαλκάνια για την Τουρκία – Διαβάστε τον πλήρη κατάλογο των εταιρειών
Του Μανώλη Κυπραίου
Η Τουρκία εξαργυρώνει πλέον και στρατηγικά την οικονομική της ανάπτυξη, έχοντας να επιδείξει τα τελευταία τρία χρόνια μια πρωτοφανή διείσδυση στις χώρες της Χερσονήσου του Αίμου. Σε αντίθεση με την Ελλάδα που δεν εκμεταλλεύτηκε τη «χρυσή εποχή» της ανάπτυξής της, παρά τις εκκλήσεις ειδικών στον τομέα της οικονομίας και των διεθνών σχέσεων. Τώρα με την οικονομική κρίση να έχει χτυπήσει για τα καλά την πόρτα της χώρας μας, η Ελλάδα παρακολουθεί- και θα παρακολουθεί- ανήμπορη την αύξηση επιρροής της γείτονος και τη μείωση της δικής της.
Πάντως είναι πασιφανές πως αυτή η διείσδυση της Τουρκίας στα Βαλκάνια είχε προαναγγελθεί εδώ και δέκα χρόνια από το σημερινό υπουργό της Τουρκίας Αχμεντ Νταβούντογλου, να είχε δηλώσει πως τα Βαλκάνια πρέπει να τεθούν υπό τη κηδεμονία της Αγκύρας.
Η τουρκική κυβέρνηση ήδη χρηματοδοτεί επιχειρήσεις της χώρας να επενδύσουν στα Βαλκάνια, ακολουθώντας το επιτυχημένο μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε σε χώρες της Μέσης Ανατολής αλλά και της Κεντρικής Ασίας. Υπεύθυνη για το πρόγραμμα επενδύσεων στα Βαλκάνια, είναι η διεύθυνση Βαλκανικών Χωρών της Γενικής Γραμματείας Εξωτερικού Εμπορίου την ευθύνη της οποίας έχει τυπικά ο ίδιος ο Τούρκος πρωθυπουργός.
Για το λόγο αυτό άλλωστε, τη τελευταία διετία τόσο ο πρόεδρος της χώρας Αμντουλάχ Γκιούλ, όσο και ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν έχουν προβεί σε ασυνήθιστο αριθμητικά βαθμό, επισκέψεων στις χώρες των Βαλκανίων, με το κύριο βάρος να δίνεται στα κράτη που διαθέτουν μεγάλο αριθμό μουσουλμάνων, όπως στην Αλβανία, την Βουλγαρία, τα Σκόπια, αλλά και την Ρουμανία.
Ενδεικτικό της αύξησης και του ενδιαφέροντος της Τουρκίας για τα Βαλκάνια είναι η σύγκριση του ύψους των συναλλαγών το 2000 με το 2009. Συγκεκριμένα, το εμπόριο των τουρκικών εταιριών με τις βαλκανικές χώρες το 2000 ήταν της τάξης των 2,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το 2009 έφτασε τα 22 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτό βέβαια που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, είναι πως, μπορεί οι βαλκανικές χώρες να είναι αρκετές, αλλά οι οικονομίες τους είναι αδύναμες και η καταναλωτική ισχύς των πολιτών τους πολύ μικρή. Οι χώρες αυτές εισάγουν μόλις το 7% των εξαγωγών της Τουρκίας, σε αντίθεση με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας που εισάγουν το 87% των τουρκικών προϊόντων και επενδύσεων.
Ο «σκόπελος» με της χώρες της Ε.Ε.
Παράλληλα υπάρχει και ο μεγάλος ανταγωνιστής που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως η Γερμανία με την οποία η Τουρκία δεν θέλει να έρθει σε αντιπαράθεση. Αντίθετα φαίνεται πως έχουν μοιράσει τους ρόλους τους, με το Βερολίνο σε ρόλο «λιονταριού» και η Τουρκία σε ρόλο «ύαινας».
Αυτό φυσικά έχει φέρει σε αντιπαράθεση την Τουρκία με άλλα κράτη της Ε.Ε. που επιδιώκουν και αυτά-για τους δικούς τους γεωστρατηγικούς λόγους-να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή. Αυτά είναι κυρίως, η Γαλλία, η Αυστρία και η Ιταλία. Και δεν είναι περίεργο, γιατί αν ανατρέξει κάποιος στο πρόσφατο παρελθόν θα επιβεβαιώσει το πώς τα εν λόγω κράτη αντιμετωπίζουν μια ενδεχόμενη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Από όλες τις χώρες της περιοχής, αυτές που αποτελούν προτεραιότητα για τους Τούρκους επενδυτές- και το τουρκικό κράτος- είναι η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Και οι δύο χώρες έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά τα οποία είναι ωφέλιμα για τους Τούρκους.
Και οι δύο χώρες είναι κράτη- μέλη της Ε.Ε. που σημαίνει πως η Τουρκία επιθυμεί να τις χρησιμοποιήσει όχι μόνο ως γέφυρα εξαγωγής, αλλά και ως γέφυρα εισόδου της στην Ένωση.
Και οι δύο χώρες, βάσει των μακροοικονομικών αναλύσεων, θα αναπτυχθούν οικονομικά και το καταναλωτικό περιβάλλον σε αυτές θα μετατραπεί σε άκρως καπιταλιστικό την επόμενη δεκαετία. Διαθέτουν ισχυρό και νέο ηλικιακά εργατικό δυναμικό με πολύ μικρές αμοιβές.
Είναι εξαιρετικά εύκολο και στις δύο χώρες να ιδρύσει κάποιος επιχειρηματίας μια επιχείρηση, ενώ η φορολογία αλλά και το κόστος κτήσης είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Επίσης διαθέτουν πλούσιο ορυκτό πλούτο, ενώ η Ρουμανία ως γνωστό διαθέτει και πετρελαϊκά κοιτάσματα. Μάλιστα, ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν πως και η Βουλγαρία, στη θαλάσσια περιοχή που διαθέτει στη Μαύρη Θάλασσα, διαθέτει ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα του μαύρου χρυσού.
Οι τουρκικές επενδύσεις
Το κύριο βάρος των τουρκικών επενδύσεων στα Βαλκάνια, δίνεται κυρίως στους τομείς των επικοινωνιών, των τραπεζικών υπηρεσιών, των κατασκευών, της εκμετάλλευσης φυσικού πλούτου, της μεταποίησης και τελευταία και στον τομέα της στρατιωτικής βιομηχανίας.
Αλβανία: Η Τουρκία είναι τρίτος μεγαλύτερος επενδυτής στην Αλβανία με πρώτη την Ιταλία και δεύτερη την Ελλάδα. Περίπου ογδόντα τουρκικές εταιρίες δραστηριοποιούνται στην Αλβανία, με την εταιρία Calik να έχει κάνει τις μεγαλύτερες επενδύσεις στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Συγκεκριμένα, συμμετέχει στην εθνική εταιρία παροχής τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και παροχών διαδικτύου Albtelecom καθώς και στην εταιρία πaροχής κινητής τηλεφωνίας Eagle Mobile. Επίσης συμμετέχει και στη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Αλβανίας την ΒΚΤ.
Στο τομέα της αμυντικής βιομηχανίας δεκάδες τουρκικές εταιρίες έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για τον εκσυγχρονισμό των αλβανικών ενόπλων δυνάμεων, ώστε να καταφέρουν να πιστοποιηθούν κατά τις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ, μιας και όπως είναι γνωστό, ο εξοπλισμός τους είναι απαρχαιωμένος και ηλικίας άνω των τριάντα ετών.
Βοσνία-Ερζεγοβίνη: Η Τουρκία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος επενδυτής, μετά την Αυστρία, την Σλοβενία και την Γερμανία. Στις αρχές του 2009, η Τουρκία αγόρασε το 49% του Βοσνιακού εθνικού αερομεταφορέα, την BiH Airlines, όπου αποτελεί και τη μεγαλύτερη επένδυση της χώρας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Κόσοβο: Το εμπόριο μεταξύ της Αγκυρας και της Πρίστινα, σχεδόν έχει διπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια, φτάνοντας από τα 90 εκατομμύρια ευρώ το 2008, στα 170 εκατομμύρια το 2010. Κύριες επενδυτικές κινήσεις στο νεοσύστατο κράτος, είναι η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου που θα συνδέει το Κόσοβο με τη Σερβία και την Αλβανία καθώς και η εκμετάλλευση του αεροδρομίου της Πρίστινα για είκοσι χρόνια. Επίσης υπάρχουν μείζονες επενδύσεις στον τραπεζικό, ασφαλιστικό και εκπαιδευτικό τομέα.
Βουλγαρία: Το 2009 το εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας άγγιξε περίπου τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ, από το οποίο τα 2,5 δισεκατομμύρια ήταν οι τουρκικές εξαγωγές και επενδύσεις στη χώρα. Οι κύριες εξαγωγές και επενδυτικές δραστηριότητες αφορούν την υφαντουργία, τα χημικά, τα πετρελαιοειδή, ηλεκτρονική και ηλεκτρική μικροτεχνολογία καθώς και τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τουρκικές επενδύσεις ανήλθαν στο ποσό του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ ενώ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Βουλγαρία ξεπερνούν τις 3.000. Το 2009 την Τουρκία επισκέφτηκαν περίπου 1.800.000 Βούλγαροι πολίτες.
Σερβία: Η Αγκυρα και το Βελιγράδι υπέγραψαν το 2010 συμφωνία για τη δημιουργία ζώνης ελευθέρου εμπορίου για τα δύο κράτη. Ηδη, τρεις τουρκικές εταιρίες συμμετέχουν σε ποσοστό 35% στην κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου 445 χιλιομέτρων που θα συνδέει το Βελιγράδι με την πόλη Μπαρ του Μαυροβουνίου. Τουρκικές εταιρίες έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους για την εξαγορά μέρους της κρατικής αεροπορικής εταιρίας JAT, καθώς και την εξαγορά της αυτοκινητοβιομηχανίας JASTAVA.
Ρουμανία: Το 2009 το εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ Τουρκίας και Ρουμανίας άγγιξε περίπου τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, από το οποίο τα 3,1 δισεκατομμύρια ήταν οι τουρκικές εξαγωγές και επενδύσεις στη χώρα. Οι κύριες εξαγωγές και επενδυτικές δραστηριότητες αφορούν την υφαντουργία, φορτηγά αυτοκίνητα και καρότσες, ατσάλι, πλαστικά, φρούτα και λαχανικά, μηχανήματα βαριάς βιομηχανίας και συσκευές παραγωγής φωτισμού και κλιματισμού. Οι τουρκικές επενδύσεις ανήλθαν στο ποσό του 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ ενώ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Βουλγαρία ξεπερνούν τις 4.000. Το 2009 την Τουρκία επισκέφτηκαν περίπου 300.000 ρουμάνοι πολίτες.
Σκόπια: Οι τουρκικές επενδύσεις τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν αυξηθεί με ραγδαίους ρυθμούς. Τα κύρια συμβόλαια αφορούν την εκμετάλλευση και εκσυγχρονισμό των δύο μεγάλων αεροδρομίων των Σκοπίων, που βρίσκονται στην πρωτεύουσα Σκόπια και τη άλλη μεγάλη πόλη στο νότο, την Οχρίδα για τα επόμενα 20 χρόνια. Η συνολική επένδυση είναι της τάξης των 210 εκατομμυρίων ευρώ.
Η ηγεσία των Σκοπίων, αναμένει πως τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί ραγδαία το ποσό των τουρκικών επενδύσεων. Τουρκικές εταιρίες παραγωγής στρατιωτικού υλικού, ήδη έχουν υπογράψει συμβόλαια για την παροχή φορητού οπλισμού, ειδών ενδύσεως καθώς και συλλογές εκσυγχρονισμού των εναέριων μέσων που διαθέτουν οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας.
Newscode.gr
