Η Τουρκία αυξάνει τις αμυντικές της δαπάνες

Σε μια εποχή που πολλές δυτικές χώρες προχωρούν στον περιορισμό των αμυντικών δαπανών τους, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, τα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας όχι μόνο παραμένουν ως έχουν, αλλά αυξάνουν. Κάποιοι αναλυτές αμφισβητούν τη σκοπιμότητα αυτής της πολιτικής, αλλά κυβερνητικοί αιξωματούχοι της Τουρκίας υπογραμμίζουν συνεχώς πως η στρατηγική θέση της Τουρκίας καθιστά αναγκαία τη συνεχή απόκτηση συμβατικών όπλων. Παρά το γεγονός ότι αρκετές δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών,της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, ανακοινώνουν περικοπές στις αμυντικές δαπάνες, η Τουρκία έχει προγραμματίσει την περαιτέρω ενίσχυση αυτών των δαπανών για το προσεχές μέλλον.


Ο αμυντικός προϋπολογισμός της Τουρκίας για το 2010 είναι σχεδόν 16 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου το 1,8% του ΑΕΠ – δυόμισυ φορές μεγαλύτερο του ελληνικού προϋπολογισμού. Σχεδόν 4 δισεκατομμύρια δολάρια από αυτό το ποσό, προορίζεται φέτος για αγορές νέων όπλων, ενώ το υπόλοιπο χρησιμοποιείται για το προσωπικό, τις δραστηριότητες, τη διοικητική μέριμνα και τα έξοδα συντήρησης.
Μέρος των δαπανών και των αμυντικών προμηθειών της Τουρκίας είναι αφιερωμένο σε συστήματα που έχουν σχειδαστεί για έναν ασύμμετρο πόλεμο, δηλαδή στην καταπολέμηση της απειλής του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος, γνωστό ως PKK.
Τα πολύ ακριβότερα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των σύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών, αρμάτων μάχης και υποβρυχίων, χαρακτηρίζονται ως συμβατικά όπλα και ακριβώς εκεί κατευθύνεται το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων, στη συσώρρευση της συμβατικής στρατιωτικής δύναμης. Ως εκ τούτου, ορισμένοι αμυντικοί αναλυτές αναρωτιούνται αν είναι φρόνιμο να δαπανηθούν τεράστια χρηματικά ποσά για τα εν λόγω συμβατικά συστήματα πολέμου τα οποία κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χρησιμοποιηθούν σε πόλεμο.
Άλλοι, ωστόσο, πιστεύουν ότι η προμήθειες είναι απαραίτητες. Η Τουρκία βρίσκεται στο κέντρο μιας από τις πιο ασταθείς περιοχές του κόσμου, και η Τουρκία θα συνεχίσει να χρειάζεται ισχυρή άμυνα.
Για τον λόγο αυτό, οι αμυντικές δαπάνες θα αυξηθούν και δεν θα μειωθούν το προσεχές μέλλον. Άλλωστε, τα περισσότερα συστήματα δεν κατασκευάζονται για πολεμική χρήση, αλλά εξυπηρετούν έναν περισσότερο σημαντικό ρόλο – εμποδίζουν τον πόλεμο.
Οι περισσότερες δυτικές χώρες εξετάζουν τις περικοπές στον αμυντικό τομέα. Μόνο οι ΗΠΑ εξετάζουν την αρχική μείωση κατά 100 δισεκατομμύρια δολάρια των αμυντικών δαπανών για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Η Ελλάδα και η Τουρκία διερεύνυσαν το έδαφος για μία αμοιβαία μείωση των αμυντικών δαπανών, αλλά τελικά δεν απέφερε και πολλά αυτή η διαδικασία. Η θέση της κυβέρνησης της Τουρκίας πως η χώρα κατέχει μια στρατηγική σχέση σε ένα ρευστό περιβάλλον, ωθεί την Τουρκία να αυξάνει συνεχώς τις αμυντικές δαπάνες, και το κάνει.
Τη μεγαλύτερη θέση στον κατάλογο αγορών της Τουρκίας κατά τα επόμενα 10 χρόνια κατέχει η προγραμματιζόμενη αγορά 100 μαχητικών αεροσκαφών τύπου F-35. Αρκετές τουρκικές εταιρείες είναι μέλη της κοινοπραξίας με επικεφαλής την αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin.
Το κόστος του αεροσκάφους, ωστόσο, αυξάνεται συνεχώς. Οι αρχικές εκτιμήσεις αυτή της αγοράς έκαναν λόγο για 10 δισεκατομμύρια δολαρια. Πέρυσι, 100 F-35 αποτιμήθηκαν πως θα κοστίσουν περίπου 11 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά ο αριθμός αυτός εκτιμάται σήμερα σε πάνω από 13 δισεκατομμύρια δολάρια. Επιπλέον, η κοινοπαρξία της Eurofighter επιδιώκει επίσης να πωλήσει τουλάχιστον 20 Eurofighter Typhoon στην Τουρκία. Η οριστική απόφαση της Τουρκίας για την προμήθεια των Eurofighter αναμένεται περί το 2012.
Στο πλαίσιο ενός αναπτυξιακού προγράμματος 500 εκατομμυρίων δολαρίων, η Τουρκία ετοιμάζεται για την κατασκευή τεσσάρων πρωτοτύπων του πρώτου εγχώριου αρμάτος μάχης, το Αλτάι, σε συνεργασία με την αμυντική βιομηχανία της Κορέας. Όταν ολοκληρωθεί η αναπτυξιακή φάση το 2015, μια νέα σύμβαση θα ανατεθεί για τη μαζική παραγωγή του αρμάτος μάχης και η πρώτη παρτίδα των 250 αρμάτων μπορεί να κοστίσει μεταξύ 3 και 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αναλόγως του συνολικού εξοπλισμού του άρματος.
Το 2015, η Τουρκία θα πρέπει να αρχίσει να λαμβάνει τα 50 επιθετικά ελικόπτερα τύπου Τ-129, ένα πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ της τουρκικής TAI και της ιταλικο-βρετανικής AgustaWestland. Η παράδοση του πρώτου ελικοπτέρου αναμένεται για το 2013, για την φάση της αξιολόγησης.
Άλλα μεγάλα προγράμματα απαιτούν την από κοινού παραγωγή με έναν τρίτο εταίρο, όπως το πρόγραμμα εκατοντάδων ελικοπτέρων πολλαπλού ρόλου, η από κοινού κατασκευή με τη Γερμανία έξι σύγχρονων υποβρυχίων, όπως και πολλά άλλα προγράμματα με εγχώριες εταιρίες για χιλιάδες τεθωρακισμένα οχήματα, η κατακσευή των φρεγατών και κορβετών.
Δεδομένου των ήδη δρομολογημένων αμυντικών βιομηχανικών προγραμμάτων, οι δαπάνες θα αυξάνονται συνεχώς κατά τα επόμενα έτη, με την κορύφωση γύρω στο 2015. Η συνέχιση των εξοπλσιτικών προγραμμάτων επιβάλει αυτόματατα ότι οι δαπάνες από το 2015 κια μετά θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα μέχρι το 2020. Οι τουρκικές μαυντικές δαπάνες το 2015 αναμένοτναι να είναι περί τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια, για την περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει τα εξοπλιστικά προγράμματα βάσει των μέχρι σήμερα χρονοδιαγραμμάτων.