Κούρδοι του Ιράκ

Με πολύ προσεκτικά βήματα και σχεδόν καθόλου δημόσια συζήτηση, οι Κούρδοι ηγέτες του Ιράκ προωθούν ένα καινούργιο Σύνταγμα για την ημιαυτόνομη περιοχή τους, ένα βήμα που έχει θορυβήσει Ιρακινούς και Αμερικανούς αξιωματούχους, που φοβούνται ότι αυτή η κίνηση θα αποτελέσει νέα απειλή για την ενότητα της χώρας.

Το νέο Σύνταγμα, που εγκρίθηκε από το κουρδικό Κοινοβούλιο και σχεδιάζεται να τεθεί σε δημοψήφισμα εντός του χρόνου, υπογραμμίζει το επίπεδο δυσπιστίας ανάμεσα στην περιοχή και την κεντρική κυβέρνηση στη Βαγδάτη. Θέτει, επιπλέον, το ερώτημα αν μια ειρηνική λύση των διαφορών των δύο πλευρών είναι δυνατή, παρά τα καλοπιάσματα των ΗΠΑ. Το προτεινόμενο Σύνταγμα περιλαμβάνει τις κουρδικές διεκδικήσεις σε εδάφη και τα αποθέματα πετρελαίου και αερίου, που βρίσκονται κάτω από αυτά.

Ωστόσο, αυτές οι διεκδικήσεις αμφισβητούνται τόσο από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Βαγδάτης, όσο και από τις εθνικές ομάδες της περιοχής και υποτίθεται ότι θα επιλύονταν στις συνομιλίες, που άρχισαν τον περασμένο μήνα, μεταξύ της ιρακινής και της κουρδικής κυβέρνησης, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και την υποστήριξη των ΗΠΑ. Παρόλ’ αυτά, το κουρδικό Κοινοβούλιο προώθησε και ψήφισε το Σύνταγμα, εν μέρει ως μήνυμα ότι θα αντισταθεί σε πιέσεις από την αμερικανική και ιρακινή κυβέρνηση για να κάνει παραχωρήσεις.

Οι αμφισβητούμενες περιοχές στο βόρειο Ιράκ είναι ήδη ασταθείς: έχουν πραγματοποιηθεί πολλές έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ κουρδικών και ομοσπονδιακών δυνάμεων ασφαλείας, καθώς και συχνές επιθέσεις με στόχο την πυροδότηση θρησκευτικών και εθνικών παθών στην περιοχή.

Η κυβέρνηση Ομπάμα, η οποία αποσύρει σταδιακά τα αμερικανικά στρατεύματα από το Ιράκ, εξεπλάγη και προβληματίστηκε από αυτή την κίνηση των Κούρδων. Ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος επισκέφθηκε το Ιράκ στις 2 Ιουλίου, χρησιμοποίησε διπλωματική και έμμεση, αλλά αναμφισβήτητα σκληρή γλώσσα, για να την επικρίνει, λέγοντας ότι «δεν βοηθάει» τον κυβερνητικό στόχο για συμφιλίωση των Αράβων του Ιράκ και των Κούρδων. Αμερικανοί διπλωμάτες και στρατιωτικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η δυναμική μιας αντιπαράθεσης με τους Κούρδους ως απειλή είναι τόσο ανησυχητική για το μέλλον του Ιράκ όσο και οι ένοπλοι αντάρτες.

Ο πρωθυπουργός Νούρι Μαλικί ήδη δεν μιλάει με τον πρόεδρο της περιοχής των Κούρδων Μασούντ Μπαρζανί και Ιρακινοί πολιτικοί ηγέτες απορρίπτουν το Σύνταγμα, καθώς το θεωρούν πιθανό αίτιο διάλυσης του Ιράκ. Όπως παρατήρησε, χαρακτηριστικά, σουνίτης βουλευτής στο ιρακινό Κοινοβούλιο, «θέτει τα θεμέλια ενός ξεχωριστού κράτους».