Η νίκη Ερντογάν και το Κυπριακό

Η έγκριση των συνταγματικών αλλαγών, που πρότεινε η κυβέρνηση του Τ. Ερντογάν στην Τουρκία, με ποσοστό 58%, αποτελεί μια σημαντική πρόοδο στην πολύχρονη προσπάθεια της χώρας αυτής να φθάσει στη δημοκρατία δυτικού τύπου.
Το πακέτο των αλλαγών που υπερψηφίστηκε, συνδέεται άμεσα με τις προϋποθέσεις που θέτει η Ε.Ε. στην υποψήφια προς ένταξη Τουρκία, γι’ αυτό και η Ε.Ε. όχι μόνο χαιρέτισε το αποτέλεσμα, αλλά έκανε και δημόσιες παρεμβάσεις πριν από το δημοψήφισμα υπέρ της έγκρισής του.

Οι 26 αλλαγές που ψηφίστηκαν στις 12 Σεπτεμβρίου δίνουν οριστικό τέλος στο σύνταγμα που επέβαλε ο στρατηγός Κ. Εβρέν από τις 12 Σεπτεμβρίου 1980.
Κατά την άποψή μου, ορισμένες διατάξεις που εγκρίθηκαν, δείχνουν το πόσο πίσω ήταν η Τουρκία και πόσο χρειαζόταν αυτή η συνταγματική αλλαγή. Θυμίζω μερικές από αυτές τις αλλαγές:
* Ο αριθμός των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου από 11 πάει σε 17, ενώ μερικοί δικαστές θα διορίζονται από τον Πρόεδρο και μερικοί από τη Βουλή.
* Καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η διαδικασία να τίθενται εκτός νόμου τα πολιτικά κόμματα.
* Τα πολιτικά δικαστήρια θα δικάζουν στρατιωτικούς.
* Ενισχύονται τα δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων και αναγνωρίζεται το δικαίωμά τους στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
* Μπαίνει τέρμα στις απαγορεύσεις των απεργιών με πολιτικά κριτήρια και προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα.
Η έγκριση της συνταγματικής αναθεώρησης αναμφίβολα ενισχύει τον Τούρκο Πρωθυπουργό απέναντι στις άλλες δυνάμεις και κυρίως απέναντι στο «βαθύ κράτος» και του δίνει πλεονέκτημα μπροστά στις βουλευτικές εκλογές του 2011. Το «βαθύ κράτος» συμμάχησε με όλες τις αναχρονιστικές δυνάμεις της χώρας για να παρεμποδιστεί η πρόοδος και να καταψηφιστεί η αλλαγή.
Δεν τα κατάφερε. Κατά τη δική μου ανάλυση, κάθε εξέλιξη που αφαιρεί δυνάμεις από τους παλιούς πολιτικούς και προσθέτει δύναμη στους δημοκρατικά εκλεγμένους, ενισχύει τη δημοκρατική πρακτική στη χώρα αυτή, η οποία για πολλά χρόνια, όπως όλοι θυμόμαστε, δεινοπάθησε από στρατιωτικά και δικαστικά πραξικοπήματα.
Πιστεύω ότι αυτή η αλλαγή θα επηρεάσει εν μέρει και το Κυπριακό, γιατί με το αποτέλεσμα αφαιρείται δύναμη από το στρατιωτικό κατεστημένο. Η Κύπρος χρειάζεται να αναλύσει την Τουρκία όπως πράγματι είναι σήμερα και όχι όπως ήταν στην εποχή του Ετζεβίτ ή του Εβρέν.
Ας μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος που έβλεπαν το καθετί στην Τουρκία ως επικοινωνιακή πολιτική ή τέχνασμα. Θέλω να υπογραμμίζω ότι τα πράγματα στο Κυπριακό είναι πολύ δύσκολα, οι διαπραγματεύσεις για λύση εξακολουθούν να είναι σε πολύ κρίσιμη φάση, οι αποστάσεις δεν έχουν γεφυρωθεί σε μια σειρά από κεφάλαια όπως το περιουσιακό, η ασφάλεια, το εδαφικό ή οι εγγυήσεις.
Γι’ αυτό επιμένουμε ότι τώρα είναι η ώρα για να αξιοποιηθούν όλες τις πολιτικές δυνάμεις και, κυρίως, να θέσουμε τη συλλογική σοφία στην υπηρεσία της επίλυσης. Καμία συγκυρία δεν μπορεί να αξιοποιηθεί αν εμείς δεν είμαστε έτοιμοι να δώσουμε τα χέρια για να επιτύχουμε κοινούς στόχους.

ΝΙΚΟΣ ΤΟΡΝΑΡΙΤΗΣ
Αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, βουλευτής
ΠΗΓΗ