Αμμόχωστος: Η τουρκική τρικλοποδιά

Η Τουρκία επιδιώκει να κρατήσει την υπόθεση της Αμμοχώστου στο ψυγείο ώς τη λύση του Κυπριακού και ταυτοχρόνως να εξουδετερώσει οποιαδήποτε πρωτοβουλία από πλευράς Ισπανικής Προεδρίας, η οποία προσδοκά να εξευρεθεί φόρμουλα διεξόδου στο θέμα του «απευθείας εμπορίου» από τη μια και στην προώθηση του ανοίγματος νέων τουρκικών ενταξιακών κεφαλαίων από την άλλη, σε συνδυασμό με την εκπλήρωση των τουρκικών υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ε.Ε. Υποχρεώσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, στην άρση του τουρκικού εμπάργκο σε βάρος των κυπριακών πλοίων και αεροσκαφών.

Η πρωτοβουλία
Ο Ισπανός Υπουργός Εξωτερικών Μιγκέλ Άνχελ Μορατίνος, κατά τη συνομιλία που είχε πριν από δυο εβδομάδες στις Βρυξέλλες με τον Τούρκο ΥπΕξ Αχμέτ Νταβούτογλου, είχε εκφράσει την πρόθεσή του όπως επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα της Αμμοχώστου. Η θέση του Τούρκου ΥπΕξ είναι ότι το ζήτημα αυτό μπορεί να συζητηθεί στο πλαίσιο της λύσης του Κυπριακού. Ο Ισπανός ομόλογός του θεώρησε ότι το θέμα είναι ανοικτό υπό την έννοια ότι θα ήθελε να το συζητήσει με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν και να βολιδοσκοπήσει επί τούτου, διά της διπλωματικής οδού, τον Τ/κ ηγέτη Ντερβίς Έρογλου.
Λογική Νταβούτογλου
Ο κ. Νταβούτογλου όχι μόνο διευκρίνισε στον Ισπανό ομόλογό του ότι η χώρα του θεωρεί την επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου ως τμήμα της τελικής λύσης, αλλά εν συνεχεία, δηλαδή προ ολίγων ημερών, έσπευσε να συνδέσει την εκπλήρωση των τουρκικών υποχρεώσεων, που αφορούν στο άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων, με το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου και με το σύνολο των κατεχόμενων λιμανιών. Με την κίνηση αυτή ο Τούρκος ΥπΕξ θέτει το θέμα του λιμανιού της Αμμοχώστου στο πακέτο της αποδοχής των κατεχομένων ως χωριστής οντότητας (acknowledgement) και των αμοιβαίων αναγνωρίσεων, προκειμένου να απορριφθεί η πρότασή του από την κυπριακή Κυβέρνηση και να παραμείνει στο τραπέζι μόνο η υπόθεση του «απευθείας εμπορίου», η οποία εκκρεμεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Εκλογές
Βεβαίως, το πρόβλημα για την Τουρκία έγκειται στο ότι μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου, όταν θα πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα για την έγκριση ή όχι του αναθεωρημένου συντάγματος, είναι δύσκολο να ανοίξει άλλο τουρκικό ενταξιακό κεφάλαιο. Οι τροπολογίες που έχουν, ήδη, εγκριθεί από τη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση και αφορούν στη δικαστική εξουσία, έχουν προσβληθεί και έχουν τεθεί ενώπιον του Ανωτάτου Τουρκικού Δικαστηρίου. Εάν το Ανώτατο δικαιώσει τους αιτητές, τότε θα πρόκειται για πλήγμα επί της πολιτικής του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος κάνει σκέψεις ακόμη και για πρόωρες εκλογές, πριν από το δημοψήφισμα.
Τροπολογίες
Οι τροπολογίες στο σύνταγμα αφορούν κυρίως στον τρόπο σύνθεσης των δικαστηρίων με αποκλεισμό διορισμού δικαστών -πράγμα που συμβαίνει σήμερα- από το στρατό. Η μία των τροπολογιών τονίζει ότι οι δικαστές του Ανωτάτου θα φθάσουν τους 17. Από αυτούς, οι 14 θα διορίζονται από τον Πρόεδρο και 3 από τη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση. Οι Κεμαλιστές ισχυρίζονται ότι η διαδικασία αυτή διαβρώνει την ανεξαρτησία των τριών εξουσιών καθότι υπάρχει επέμβαση της Προεδρικής στη Δικαστική εξουσία.
Οι Κούρδοι
Όπως ελέχθη χθες στην Κωνσταντινούπολη, στο πλαίσιο των εργασιών της Μεικτής Διακοινοβουλευτική Επιτροπής (ΜΔΕ) Τουρκίας - Ε.Ε. από εκπροσώπους του Κουρδικού Κόμματος, που τέθηκε εκτός νόμου, οι Κούρδοι δεν στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις για τους εξής λόγους:
1. Τα Τουρκικά παραμένουν η μόνη επίσημη γλώσσα του κράτους και ουδόλως αναγνωρίζεται η Κουρδική.
2. Εξακολουθεί να ισχύει ο νόμος ότι όσοι κατοικούν στη χώρα είναι Τούρκοι. Οι Κούρδοι υποστηρίζουν ότι η αναφορά θα έπρεπε να ήταν σε Τούρκους πολίτες.
Εξακολουθεί να είναι σε ισχύ το άρθρο που θέτει ως όριο το 10% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή. Οι Κούρδοι υποστηρίζουν ότι εάν αλλάξει η νομοθεσία, θα μπορούν να έχουν περί τους 60 εκπροσώπους στη Βουλή και έτσι θα δύνανται να συνδράμουν ενεργητικά στις μεταρρυθμίσεις.
Μεγάλη πλειοψηφία
Ο Τούρκος Υπουργός Προεδρίας, επικεφαλής της τουρκικής ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ε.Ε., εκτιμά ότι το νέο αναθεωρημένο σύνταγμα θα εγκριθεί, στο πλαίσιο του δημοψηφίσματος, με μεγάλη πλειοψηφία.