Ισραηλινές ανησυχίες για τον ισλαμικό προσανατολισμό της Τουρκίας

Νέα επιδείνωση καταγράφεται στις σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ, μετά τις υπόνοιες ότι η Άγκυρα ενδέχεται να προμηθεύσει τη Συρία με στρατιωτική τεχνογνωσία. Η αντίδραση του Ισραήλ επιβεβαιώνει τη ριζική αλλαγή των ισορροπιών στην Ανατολική Μεσόγειο και τη συνεχιζόμενη ψύχρανση στις σχέσεις Άγκυρας και Τελ Αβίβ.

Σοβαρές ανησυχίες στην ισραηλινή ηγεσία φαίνεται ότι έχουν προκαλέσει οι στενές σχέσεις που αναπτύσσει η Άγκυρα το τελευταίο διάστημα τόσο με τη Δαμασκό όσο και με την Τεχεράνη. Την εβδομάδα που πέρασε, δημοσιεύματα στον ισραηλινό Τύπο αποκάλυψαν ότι υπάρχουν σοβαροί φόβοι για το ότι η αλλαγή ιδεολογικού προσανατολισμού που έχει επέλθει στην Άγκυρα θα μπορούσε να διευκολύνει την παροχή απόρρητης στρατιωτικής τεχνογνωσίας από την Τουρκία προς τον αντιισραηλινό άξονα.


Οι λόγοι που οδήγησαν την ισραηλινή ηγεσία να εξετάζει τόσο απαισιόδοξα σενάρια είναι οι σοβαρές ενδείξεις που υπάρχουν για το ολίσθημα της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ προς το αντιισραηλινό στρατόπεδο στη Μέση Ανατολή. Αφορμή υπήρξε η επανάληψη και φέτος των τουρκοσυριακών στρατιωτικών ασκήσεων στην τουρκική επικράτεια. Η τριήμερη τουρκοσυριακή στρατιωτική άσκηση έλαβε χώρα στην περιοχή Κιλίς της τουρκοσυριακής μεθορίου. Σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις, η άσκηση είχε στόχο να σφυρηλατήσει τη φιλία, τη συνεργασία και την ασφάλεια μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών, καθώς και τη βελτίωση των περιθωρίων συνεργασίας μεταξύ τους! Ας σημειωθεί ακόμη ότι δεν επετράπη στους εκπροσώπους του Τύπου να παρακολουθήσουν την άσκηση και ότι ελήφθησαν δρακόντεια μέτρα ασφαλείας γύρω από τον χώρο διεξαγωγής των γυμνασίων.

Με το θέμα ασχολήθηκε και ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Εχούντ Μπαράκ, ο οποίος βρισκόταν για εργασίες στην αμερικανική πρωτεύουσα. Στην Ουάσινγκτον ο Μπαράκ εξέφρασε τις ανησυχίες της κυβέρνησής του για τη φιλοϊρανική και φιλοσυριακή στάση της Άγκυρας, θέτοντας το ζήτημα απευθείας στους αμερικανούς αξιωματούχους. Εξάλλου, κυκλοφόρησαν δημοσιεύματα στον ισραηλινό Τύπο περί άρνησης του Ισραήλ να προμηθεύσει την Τουρκία με αμυντικά συστήματα νέας γενιάς, όπως οι πύραυλοι Barak-8, που συνδέονται άμεσα με τους εκφρασμένους φόβους περί διοχέτευσης τεχνογνωσίας από την Άγκυρα προς τη Δαμασκό και την Τεχεράνη, καθώς και τον εν γένει προσανατολισμό της Τουρκίας προς ισλαμικές επιλογές. Στο συγκεκριμένο θέμα φαίνεται να έχει εκφράσει τις ανησυχίες της και η Ινδία, συμπαραγωγός χώρα, καθώς είναι ενοχλημένη από τις στενές σχέσεις που έχει αναπτύξει η Άγκυρα με το Ισλαμαμπάντ, πρωτεύουσα με την οποία το Νέο Δελχί ως γνωστόν έχει τεταμένες σχέσεις.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το ισραηλινό Κοινοβούλιο θα κληθεί να συζητήσει προσεχώς την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους, γεγονός που έχει εξοργίσει ήδη το κυβερνών ισλαμικό κόμμα της Τουρκίας. Η απόφαση για τη συζήτηση του θέματος προέρχεται βέβαια από την αντιπολίτευση, είναι όμως φανερό ότι η στάση των Ισραηλινών επί του εν λόγω θέματος σταδιακά μεταβάλλεται υπέρ των θέσεων των Αρμενίων.

Η υπό διαμόρφωση νέα ισορροπία στη Μέση Ανατολή φαίνεται να μην ευνοεί το Ισραήλ. Η απώλεια της Άγκυρας ως «συμμάχου» αλλάζει άρδην τα δεδομένα στις γεωστρατηγικές ισορροπίες κάνοντας τη θέση του Τελ Αβίβ, θεωρητικά τουλάχιστον, πιο επισφαλή στη μεσανατολική σκακιέρα. Η πολιτική αλλαγή στην ηγεσία της Τουρκίας και ο ιδεολογικός προσανατολισμός της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής προς το Ισλάμ θέτουν υπό σοβαρή αμφισβήτηση τους λόγους που είχαν οδηγήσει στη σύναψη της τουρκοϊσραηλινής συμμαχίας πριν από μία περίπου δεκαπενταετία. Κι αυτό γιατί είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο εν λόγω άξονας ωφέλησε κυρίως αν όχι και αποκλειστικά την Τουρκία, η οποία ακόμη και κατά τις μεσολαβητικές προσπάθειες μεταξύ Ισραήλ και Συρίας φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι έκλινε υπέρ της δεύτερης. Αξίζει, λοιπόν, να μελετηθεί εις βάθος η περίπτωση της τουρκοϊσραηλινής συμμαχίας και οι λόγοι κατάρρευσής της για τη διεξαγωγή ωφέλιμων συμπερασμάτων πριν από την επίσκεψη του ισλαμιστή πρωθυπουργού της Τουρκίας στη χώρα μας….

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος