ΤΟΥΡΚΙΑ - ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ (ΑΓΓΛΟΓΛΩΣΣΟΣ ΤΥΠΟΣ)

Οι ραγδαίες εξελίξεις, τόσο στην εσωτερική επικαιρότητα όσο και στην εξωτερική πολιτική της γείτονος, εκ των πραγμάτων, δεν άφηναν ιδιαίτερα περιθώρια για αναλύσεις ή, τέλος πάντων, για μια ψύχραιμη και αντικειμενική προσέγγιση, για το ιστορικό ειδικό βάρος τους ή για τις πιθανές συνέπειές τους. Τα δύο βασικά ειδησεογραφικά θέματα, όπως επανειλημμένως σας έχουμε αναφέρει, ήταν, είναι, και πιθανότατα θα είναι για αρκετό καιρό ακόμα, η Εργκενεκόν και η κρίση στο Νταβός, που, όπως πάλι σας έχουμε αναφέρει, ήδη αντιμετωπίζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και σε σχέση με τις επικείμενες εκλογές του Μαρτίου.

Όπως είναι λοιπόν φυσικό, και εν όψει νέων εξελίξεων ή αποκαλύψεων που θα επαναφέρουν τη δημοσιογραφική κάλυψη σε πρακτορειακή παράθεση γεγονότων, ο αγγλόγλωσσος Τύπος έχει μπει για τα καλά στην ανάλυση των γεγονότων που προηγήθηκαν. Η αίσθηση σε γενικές γραμμές είναι ότι επικρατεί ένας έντονος σκεπτικισμός για τα αποτελέσματα ή τέλος πάντων για τα σημάδια που θα αφήσουν στο άμεσο μέλλον οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών.
Η επίσκεψη του Αμπάς στην Άγκυρα, δεν φαίνεται να απάντησε πλήρως στα ερωτηματικά που επλανώντο στη γείτονα, για το πώς ακριβώς εξελήφθη η κίνηση του Ερντογάν στο Νταβός από τους ηγέτες του αραβικού κόσμου και δη της Παλαιστινιακής Αρχής. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα πιο πολύ, κυρίως στο θέμα των σχέσεων Άγκυρας-Τελ Αβίβ, εν αναμονή των αυριανών εκλογών στο Ισραήλ και την πολύ πιθανή επικράτηση του Β. Νετανιάχου, όπως αναφέρει η Λαλέ Σαριμπραχίμογλου στη σημερινή ΤΖ. «Η ειρωνεία της υπόθεσης», λέει η δημοσιογράφος, «είναι ότι ο Νετανιάχου, ως πρωθυπουργός του Ισραήλ, πριν δέκα τρία χρόνια, ήταν και ο αρχιτέκτονας, από ισραηλινής πλευράς, της επίτευξης συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, όταν οι δύο χώρες υπέγραψαν το 1996 δύο ξεχωριστές συμφωνίες. Αλλά», σημειώνει με έμφαση, «η υπογραφή των συμφωνιών που σηματοδότησαν και την απαρχή μιας νέας περιόδου στις διμερείς σχέσεις, κατέστη δυνατή μόνο μετά την ισχυρή υποστήριξη των πολιτικά παντοδύναμων Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ακόμα πιο μεγάλη ειρωνεία δε, είναι ότι η συμφωνία υπεγράφη από την τότε ισλαμικών τάσεων τουρκική κυβέρνηση συνασπισμού Ερμπακάν-Τσιλέρ, υπό την πίεση του τουρκικού Γενικού Επιτελείου. Τούτων δοθέντων και παρά το ό,τι η τωρινή τουρκική κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει σε αντίποινα εναντίον του Ισραήλ, όπως πχ τη διακοπή της στρατιωτικής συνεργασίας, παρόλα αυτά», καταλήγει η Σαριμπραχίμογλου, «το υπάρχον πολιτικό κλίμα στην Τουρκία δεν φαίνεται, επί του παρόντος, ότι θα αφήσει περιθώρια να αντιμετωπιστεί με ανοχή (sic) ένα Ισραήλ υπό την πρωθυπουργία του Νετανιάχου».

Το άλλο μεγάλο θέμα, αυτό της Εργκενέκον, απασχολεί τον Γιαβούζ Μπαϊντάρ. «Μεγάλος αριθμός πολιτών», λέει ο Μπαϊντάρ στη στήλη του στην ΤΖ, «υποστηρίζει ότι έχει το δικαίωμα να διατηρεί αμφιβολίες (να παραμένει δύσπιστο), όχι μόνο γιατί το κατηγορητήριο δεν είναι αρκετά σαφές, αλλά και γιατί η εισαγγελική αρχή δεν έχει εξηγήσει επακριβώς στους πολίτες το περί τίνος ακριβώς πρόκειται. Μάλιστα», προσθέτει ο Μπαϊντάρ, «κυκλοφορούν έντονα οι φήμες ότι οι τρεις νέοι εισαγγελείς που έχουν διοριστεί για να υποβοηθήσουν το έργο των δικαστικών αρχών, έχουν αρχίσει ήδη να δημιουργούν τριβές και συγκρούσεις, κάτι που, εάν ισχύει, θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην όλη υπόθεση λόγω των διαδικαστικών επιπλοκών που θα δημιουργηθούν». Ο Μπαϊντάρ συνεχίζει αναφέροντας επιπρόσθετες ‘ανησυχητικές’ εξελίξεις που επιτείνουν, πάντα κατά τον ίδιο, το κλίμα σκεπτικσιμού και έντονης επιφυλακτικότητας που επικρατεί για το μέλλον της όλης υπόθεσης. Πρώτα, αναφέρεται στην «περίεργη», όπως τη χαρακτηρίζει, «απόφαση του δικαστηρίου, να αφεθεί ελεύθερος ο Χουρσίτ Τολόν, παρά τις έντονες αντιδράσεις του εισαγγελέα», εξέλιξη στην οποία ο Μπαϊντάρ κάνει αναφορά μέσω χθεσινού άρθρου του δημοσιογράφου Μεχμέτ Αλτάν της ‘Σταρ’. « Όντας έτσι, και χωρίς κανένα στρατηγό τεσσάρων αστέρων στη φυλακή», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, «υπήρξε και μια άλλη συναφής εξέλιξη και, μάλιστα, στη διάρκεια της κηδείας του Αμπντουλκερίμ Κιρτζά, που έβαλε τέλος στη ζωή του πριν δύο εβδομάδες και που εφέρετο ως ύποπτος στην πολύκροτη υπόθεση Εργκενέκον. Η παρουσία σύσσωμης της ηγεσίας του στρατεύματος, αλλά και η χειραψία του υπόπτου για την Εργκενεκόν στρατηγού Τουντζέρ Κιλίντς με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ιλκέρ Μπάσμπουγ, είναι γεγονότα, που έλαβαν χώρα δημόσια, ακριβώς για να καταγραφούν και γίνουν γνωστά στο τουρκικό κοινό, αλλά και υλοποιήθηκαν», πάντα σύφωνα με τον Μπαϊντάρ, «ως απότοκα της οργής που επικρατεί στις τάξεις των κατωτέρων και ανωτέρων αξιωματικών των ΤΕΔ». Ο Μπαϊντάρ συνεχίζει το άρθρο του, απαριθμώντας κι άλλα συναφή γεγονότα, όπως «τη διελκυστίνδα μεταξύ ΜΙΤ και ΤΕΔ για τη χρονική περίοδο που φέρεται να ειδοποιήθηκε επίσημα το στράτευμα από την τουρκική Υπηρεσία Πληροφοριών για τη δομή της οργάνωσης, όπως και την περίεργη», κατά τον Μπαϊντάρ, «δικαολογία που επικαλέστηκε το δικαστήριο για να απαγορεύσει τη δημοσιοποίηση των ονομάτων που φέρονται να εμπλέκονται στην Εργκενεκόν, με το πρόσχημα ότι πολλοί από τους υπόπτους κατέχουν υψηλές κοινωνικο-οικονομικές και πολιτικές θέσεις, μια δικαολογία, δηλαδή, που δημιουργεί ερωτηματικά για το πώς εκλαμβάνει το δικαστήριο το βασικό δικαίωμα της ισότητας έναντι του νόμου. Όλα αυτά καταδεικνύουν την ύπαρξη μιας ασάφειας», καταλήγει ο Μπαϊντάρ, «και μιας αβεβαιότητας για το ποιός θα χαμογελάσει τελευταίος. Για όλους αυτούς τους λόγους, για την υπόθεση Εργκενεκόν, απαιτείται πολύ μεγαλύτερη προσοχή, από τη στιγμή που η κατάληξή της θα καθορίσει και την ποιότητα του κράτους δικαίου [στην Τουρκία]».
Πολύ έξυπνα συνδυάζει τα θέματα που αναλύσαμε προηγουμένως, η Ashley Perks στην ίδια εφημερίδα. «Τα διεθνή ΜΜΕ», λεει η αναλύτρια, «όπως η Γκάρντιαν, η Ουάσινγκτον Ποστ, οι Φαϊνάνσιαλ Ταϊμς, το Νιούσγουϊκ, ο Εκόνομιστ, δεν φαίνεται να έχουν τη δυνατότητα να αντιληφθούν και να εξηγήσουν το φαινόμενο της Εργκενεκόν. Όσον δε αφορά στις ισραηλινο-τουρκικές σχέσεις, ουδείς γνωρίζει τι ήθελε να δείξει ο Ερντογάν με τη γνωστή του κίνηση στο Νταβός και πιθανώς δεν θα μάθουμε και ποτέ. Ακριβώς, για αυτούς τους λόγους υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Τουρκία, δύο προβλήματα που πρέπει να καταλάβουμε, να καθορίσουμε και, μετά, να ασχοληθούμε μαζί τους. Το πρώτο είναι η πλήρης αποκάλυψη και η δημοσιοποίηση του τι ακριβώς είναι η Εργκενεκόν, τι σημαίνει για την τουρκική κοινωνική και πολιτική ζωή. Το άλλο είναι ποιά θα είναι η επόμενη μέρα στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ μετά τα γεγονότα στη Γάζα και την αντίδραση του Ερντογάν στο Νταβός. Αυτά τα ερωτήματα πρέπει να απαντηθούν άμεσα, διαφορετικά, αυτό που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή είναι η συνέχιση των βυζαντινισμών στην τουρκική πολιτική».