ΤΟΥΡΚΙΑ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. ΗΠΑ

Η αρθρογραφία σχετικά με την επικείμενη επίσκεψη Obama στην Τουρκία εντός ενός μηνός και τις εξελίξεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις συνεχίζεται στις δύο αγγλόγλωσσες εφημερίδες. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται από τον αγγλόγλωσσο Τύπο στην άνοδο που σημείωσε χθες το αμερικανικό δολάριο φθάνοντας στο ύψος των 1,82 τουρκικών λιρών και στην ανακοίνωση για παρέμβαση από την Κεντρική Τράπεζα.

Η Lale Sarıibrahimoğlu στο άρθρο της στην ΤΖ αναφερόμενη στην οικονομική κατάσταση της χώρας υπογραμμίζει την πτωτική πορεία της τουρκικής λίρας, εκφράζει ανησυχίες για τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην τουρκική οικονομία, επισημαίνει την πτώση που σημείωσε η βιομηχανική παραγωγή τον Ιανουάριο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και θεωρεί επιτακτική ανάγκη τη σύναψη συμφωνίας με το ΔΝΤ. Στο πλαίσιο αυτό η αρθρογράφος υπογραμμίζει ότι μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία συζήτηση για την προώθηση μεταρρυθμίσεων στη χώρα, επισημαίνει ότι οι δημοτικές εκλογές στις 29 Μαρτίου αποτελούν εμπόδιο για την άμεση λήψη μέτρων για την οικονομία και κρίνει επιτακτική ανάγκη συνεργασίας κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για την προώθηση πραγματικών και αμετάκλητων μεταρρυθμίσεων μετά τις εκλογές προκειμένου να σωθεί η τουρκική οικονομία. Επιπλέον, επισημαίνει η Sarıibrahimoğlu, η συνέχιση της ολοένα αυξανόμενης αξιοπιστίας της Τουρκίας διεθνώς, σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, εξαρτάται και από την ικανότητα των αρμοδίων για τη χάραξη πολιτικής να ακολουθήσουν ορθολογικές πολιτικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της οικονομίας παράλληλα και με την προώθηση πολιτικών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης και μίας τροποποίησης του συντάγματος. Η αμέλεια τη χώρας, υπογραμμίζει η αρθρογράφος, για οικονομικές μεταρρθυμίσεις ενέχει τον κίνδυνο κοινωνικής αστάθειας, γεγονός που θα επηρεάσει αρνητικά και τον σημαντικό ρόλο της χώρας σε διεθνές επίπεδο. Στη συνέχεια, η Sarıibrahimoğlu σημειώνει ότι η προσέγγιση της Τουρκίας με τους γείτονές της όπως το Ιράν και η Συρία δεν εκλαμβάνεται από ευρωπαίους αξιωματούχους ως ένα σημάδι ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τη Δύση, παρά την έντονη ανησυχία που έχουν εκφράσει Τούρκοι και ξένοι αναλυτές στο θέμα αυτό. Ωστόσο, καταλήγει η αρθρογράφος, η Τουρκία πρέπει να επικεντρώσει την προσοχή της στα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κοινωνική αστάθεια και να κάνει μια νέα αρχή στο θέμα των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο της Barçın Yinanç στη DN στο θέμα των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Η Yinanç επισημαίνει ότι Τουρκία και ΗΠΑ είναι σύμμαχοι όχι επειδή η Τουρκία χαρακτηρίζεται ως μετριοπαθής μουσουλμανική χώρα αλλά επειδή τα δύο κράτη έχουν τις ίδιες αξίες και μοιράζονται τα ίδια οράματα. Το γεγονός ότι στην Τουρκία ζουν μουσουλμάνοι καθιστά την Τουρκία πολύτιμο σύμμαχο της Ουάσιγκτον αλλά δεν αποτελεί την κύρια βάση αυτής της σχέσης. Η Τουρκία αποτελεί μέρος του δυτικού κόσμου για τις ΗΠΑ και όχι του ανατολικού, παρόλο που αυτή η τάση μερικώς αντιστράφηκε με την κυβέρνηση του ΑΚΡ. Ωστόσο, σημειώνει η Yinanç, η Τουρκία δεν αποτελεί το κατάλληλο μέρος για να απευθύνει την ομιλία του ο νέος Πρόεδρος προς τον ισλαμικό κόσμο. Το Ιράκ, το Αφγανιστάν, η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή καθώς και η προσέγγιση με το Ιράν και τη Συρία καθιστούν την Τουρκία απαραίτητο σύμμαχο για τον Obama. Παρ’ολαυτά, επισημαίνει η αρθρογράφος, δεν θα πρέπει να υπερβάλλουμε για το ρόλο της Τουρκίας. Και θα πρέπει να σταματήσουμε να θέτουμε το ερώτημα στους αμερικανούς αξιωματούχους εάν η Τουρκία μπορεί να παίξει το ρόλο μεσολαβητή. Οι ΗΠΑ, σημειώνει η Yinanç, δεν χρειάζονται μεσολαβητή. Θα έχουν απευθείας συνομιλίες με τη Συρία και το Ιράν. Αυτό που η Τουρκία μπορεί να κάνει είναι να προσφέρει τη γνώση της, να συμβάλλει να αρθούν οι αμοιβαίες προκαταλήψεις. Καθώς τα ενδιαφερόμενα μέρη θα αντιμετωπίσουν δυσκολία να μιλήσουν την ίδια γλώσσα στην αρχή, η Τουρκία θα μπορούσε να βοηθήσει στη μετάφραση, πράγμα που θα διευκολύνει την αμοιβαία κατανόηση. Το γεγονός ότι η Τουρκία βρίσκεται στη σωστή θέση για να βοηθήσει τη νέα κυβέρνηση στις προτεραιότητες της εξωτερικής της πολιτικής δεν είναι αρκετό για να εξηγήσει την πρόωρη επίσκεψη Obama. Σημαντικό ρόλο ενδεχομένως έπαιξε η προοπτική συμφιλίωσης Τουρκίας-Αρμενίας. Είναι γνωστό, συνεχίζει η Yinanç, ότι σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Άγκυρας- Ερεβάν για την ομαλοποίηση των σχέσεων τους και υπάρχουν ενδείξεις για την επίτευξη τελικής συμφωνίας, παρόλο που και οι δύο πρωτεύουσες απέφυγαν ενδεχόμενες διαρροές στον Τύπο. Πριν από την ανακοίνωση της επίσκεψης Κλίντον, η Άγκυρα αξιολογούσε την κατάλληλη ώρα και εξέταζε τα οφέλη επίτευξης συμφωνίας νωρίτερα από τις 24 Απριλίου. Ωστόσο, συνεχίζει η Yinanç, τίθεται το ερώτημα από Τούρκο αξιωματούχο τι θα συμβεί εάν επιτευχθεί συμφωνία και ανακοινωθεί πριν από τις 24 Απριλίου και εάν παρόλαυτά το Κογκρέσο προχωρήσει σε ψήφισμα και αναγνωρίσει τους αρμενικούς ισχυρισμούς για γενοκτονία ή εάν ο Obama κάνει μία δήλωση προς αυτή την κατεύθυνση όπως υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Θα φανεί σαν μία τεράστια διπλωματική ήττα. Για το λόγο αυτό δεν θα προκαλούσε έκπληξη το γεγονός, συνεχίζει η αρθρογράφος, εάν ο Ερντογάν χρονοτριβήσει για να εξοικονομήσει χρόνο. Εξάλλου, έχει γίνει ολοφάνερο ότι η Ουάσιγκτον δεν είναι πρόθυμη να εμποδίσει τις σχέσεις της με την Άγκυρα εξαιτίας των αρμενικών ισχυρισμών.