Εκδικούνται το Ισραήλ με αντίποινα στο… σινεμά

Στην ταινία «Κοιλάδα των Λύκων: Παλαιστίνη», ο μυστικός πράκτορας Πολάτ Αλεμντάρ παίρνει πίσω το αίμα των εννέα Τούρκων που σκοτώθηκαν από Ισραηλινούς κατά την επέμβαση στον «στολίσκο της Ελευθερίας». Τέλη Μαΐου του 2010. Διεθνής στολίσκος, αποτελούμενος από 6 πλοία «φορτωμένα» με 10.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας, έχει βάλει πλώρη για τη λωρίδα της Γάζας. Στόχος του: να σπάσει τον ισραηλινό αποκλεισμό και να παραδώσει τη βοήθεια στους Παλαιστινίους. Ωστόσο, το Τελ Αβίβ έχει άλλα σχέδια. Τα ξημερώματα της 31ης Μαΐου, πάνοπλοι Ισραηλινοί κομάντος πέφτουν από ελικόπτερα στο τουρκικό πλοίο «Μαβί Μαρμαρά», 80 μίλια από τις ακτές.

Η ισραηλινή επίθεση στο τουρκικό πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» πέρυσι τον Μάιο έγινε η αφορμή ώστε ο κινηματογραφικός μυστικός πράκτορας Πολάτ Αλεμντάρ (τον υποδύεται ο Νετζάτι Σασμάζ) να πάει στο Ισραήλ για να πάρει εκδίκηση, μακελεύοντας μερικές ντουζίνες «κακούς Εβραίους».
Το κατάστρωμα μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Εννέα «άοπλοι» Τούρκοι ακτιβιστές πέφτουν νεκροί από τα ισραηλινά πυρά και δεκάδες άλλοι τραυματίζονται. Οι ισραηλινές δυνάμεις δεν απολογούνται για το συμβάν.
Ωστόσο, ένας Τούρκος έχει άλλα σχέδια. Ο λόγος για τον μυστικό πράκτορα Πολάτ Αλεμντάρ (τον οποίο υποδύεται ο ηθοποιός Νετζάτι Σασμάζ), ο οποίος πηγαίνει στο Ισραήλ για να πάρει εκδίκηση για τους νεκρούς συμπατριώτες του.
Ολα αυτά, βέβαια, όχι στην πραγματικότητα αλλά στις μεγάλες οθόνες της Μέσης Ανατολής (καθώς και μερικών ευρωπαϊκών χωρών), όπου προβάλλεται εδώ και περίπου τρεις εβδομάδες η τουρκική κινηματογραφική ταινία «Κοιλάδα των Λύκων: Παλαιστίνη» (η πρεμιέρα της συνέπεσε «όλως τυχαίως» με τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος).
Εκδικούμενη (κινηματογραφικά) ένα πραγματικό έγκλημα του πρόσφατου παρελθόντος με θύματα Τούρκους (την ισραηλινή επίθεση στον «Στόλο της Ελευθερίας»), η ταινία φιλοδοξεί να τονώσει το τουρκικό εθνικό φρόνημα, να ικανοποιήσει το κοινό λαϊκό αίσθημα περί δικαίου (κυρίως μεταξύ των Αράβων) και να «χαϊδέψει» τα αντι-ισραηλινά απωθημένα.
Προκειμένου να επιτύχει τα παραπάνω, η εταιρεία παραγωγής («Pana Film») δανείστηκε όλα εκείνα τα στοιχεία για τα οποία φημίζονται οι περιπέτειες των Σταλόνε και Τσακ Νόρις: βία, αναπαραγωγή εθνικών στερεοτύπων, κακοί εθνικοί εχθροί, εκρήξεις, καταστροφές, ανατροπές και μεγαλόστομες ατάκες, ενώ μέσα στις ανταλλαγές πυροβολισμών μπαίνει εμβόλιμη και μια ιστορία αγάπης (μεταξύ του Τούρκου πράκτορα και μιας Αμερικανοεβραίας καλλονής η οποία στο τέλος παίρνει το μέρος των Παλαιστινίων).
Οσο για τον Τούρκο μυστικό πράκτορα Πολάτ Αλεμντάρ, αυτός είναι πιο Παλαιστίνιος κι από τους Παλαιστινίους. Μάλιστα, όταν ένας Ισραηλινός στρατιώτης τον ρωτάει «γιατί ήρθε στο Ισραήλ;», ο Αλεμντάρ απαντά πως «δεν ήρθε στο Ισραήλ αλλά στην Παλαιστίνη».
Οπως κάθε περιπέτεια που σέβεται τον εαυτό της, έτσι και αυτή τελειώνει με τον ήρωα να παίρνει το κορίτσι αφού πρώτα, επί 110 λεπτά, «μακελεύει» μερικές ντουζίνες αλλοεθνείς κακούς. Κεντρικό μήνυμα: «ουδείς μπορεί να σκοτώσει Τούρκο και να τη βγάλει καθαρή».
Για το σίριαλ και την ταινία
Διπλωματικά επεισόδια με Τελ – Αβίβ και ΗΠΑ
Ο ατρόμητος κατάσκοπος Πολάτ Αλεμντάρ είναι… βετεράνος του τηλεοπτικού πολέμου εναντίον Ισραηλινών και Αμερικανών. Η «Κοιλάδα των Λύκων» ξεκίνησε το 2003 ως εξαιρετικά επιτυχημένη σειρά στην τηλεόραση, ενώ το κινηματογραφικό της ντεμπούτο το έκανε 3 χρόνια μετά, το 2006, με την ταινία «Κοιλάδα των Λύκων: Ιράκ» (κόστισε 14 εκατ. δολάρια και ήταν η ακριβότερη παραγωγή που είχε γυριστεί στην Τουρκία).
Οπως η τελευταία περιπέτεια του Αλεμντάρ στην Παλαιστίνη, έτσι και αυτή στο Ιράκ είχε ως αφετηρία ένα πραγματικό γεγονός (την κράτηση υπό εξευτελιστικές συνθήκες 11 Τούρκων στρατιωτών από τις αμερικανικές δυνάμεις στο ιρακινό Κουρδιστάν το 2003) και ως κατάληξη τη νέμεση (τη θανάτωση του στρατιωτικού των ΗΠΑ, που τόλμησε να ντροπιάσει τους Τούρκους). Σημειώνεται πως σε όλα τα επεισόδια της «Κοιλάδας των Λύκων», τόσο στη μικρή όσο και στη μεγάλη οθόνη, οι βιαιοπραγίες του εχθρού απεικονίζονται με υπερβολική γλαφυρότητα (Αμερικανοεβραίοι ιατροί αφαιρούν ανθρώπινα όργανα με στόχο να τα πουλήσουν κ.ά.), γεγονός το οποίο έχει προκαλέσει διπλωματικά επεισόδια, με τους Ισραηλινούς να μιλούν για «αντισημιτισμό» και την τουρκική πολιτική ηγεσία να νίπτει τας χείρας της (επικαλούμενη την ελευθερία της έκφρασης).
Φανατισμός
Υπό διωγμόν όσοι διαφω­νούν με την επίσημη ιστορία
«Η Τουρκία είναι η καλύτερη χώρα στον κόσμο, η τουρκική ιστορία είναι μια επική σειρά από λαμπρές νίκες και οι Τούρκοι είναι οι καλύτεροι άνθρωποι που πάτησαν ποτέ στη γη». Αυτά είναι τα μηνύματα τα οποία επιτρέπεται να έχουν τα βιβλία και τα κινηματογραφικά ή τηλεοπτικά έργα στην Τουρκία.
Οσοι δημιουργοί δοκιμάσουν μια διαφορετική, λιγότερο αποθεωτική προσέγγιση της τουρκικής ιστορίας, κινδυνεύουν να βρουν απέναντί τους «μια στρατιά από φανατικούς πολίτες και κρατικούς αξιωματούχους, πρόθυμους να τους λιντσάρουν», όπως καταγγέλλει χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Hurriyet». Ενδεικτικά, μόλις τον περασμένο Ιανουάριο, μια τηλεοπτική σειρά και ένα βιβλίο κόμικς ήρθαν να δοκιμάσουν τις ανοχές ενός έθνους «ανασφαλούς, αδιάλλακτου και, ανά διαστήματα, παρανοϊκού με την ταυτότητά του» («Hurriyet»).
Τόλμησαν
Στην προσπάθειά τους να παρουσιάσουν κάτι ρεαλιστικό, οι δημιουργοί της σειράς «Μεγαλοπρεπής Αιώνας» με θέμα τη ζωή του σουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Σουλεϊμάν Α’ του Μεγαλοπρεπούς, τόλμησαν να απεικονίσουν τον Σουλτάνο με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι να φλερτάρει με νεαρές γυναίκες (και ίσως με άνδρες) στο χαρέμι του.
Μόνο στη θέα της παραπάνω σκηνής, η τουρκική κοινή γνώμη βγήκε από τα ρούχα της. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπ. Αρίντς ζήτησε τη διακοπή της σειράς, ενώ το τουρκικό ΕΣΡ έλαβε μέσα σε μόλις μερικές ημέρες περίπου 70.000 παράπονα (περισσότερα από όσα δέχεται σε έναν χρόνο).
Παρόμοια υπήρξε η αντίδραση (αυτή τη φορά του κεμαλικού Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος) σε ένα εικονογραφημένο βιβλίο ονόματι «Ο Μουσταφά Νέος», με θέμα τη στρατιωτική εκπαίδευση του Κεμάλ Ατατούρκ, το οποίο παρουσιάζει τον ιδρυτή της τουρκικής δημοκρατίας να «τις τρώει» από έναν ανώτερο αξιωματικό.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ
gskafidas@pegasus.gr
ethnos.gr