Ερντογάν - Οτσαλάν: Η μάχη των ισχυρών

του Απόστολου Αποστολόπουλου
Το δίδυμο Ερντογάν-Οτζαλάν εργάζεται σκληρά για να αποσοβήσει τον κίνδυνο διαμελισμού της Τουρκίας. Και, παρά τα φαινόμενα οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν αντιδρούν επί της ουσίας αλλά, απλώς, βάζουν κάποιους όρους.
Κυρίως αρνούνται να δεχθούν (σύμφωνα με δηλώσεις του πρώην αρχηγού των ΕΔ στρατηγού Οζκιόκ, αλλά και του Πρόεδρου Γκιούλ) ως επίσημο συνομιλητή το ΡΚΚ, το Κουρδικό αντάρτικο. Ακριβώς όπως οι ΗΠΑ (και το Ισραήλ)δεν δέχονται την επίσημη συμμετοχή της Χαμάς στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Παλαιστινιακού.

Ο τουρκικός στρατός δεν μπόρεσε να νικήσει το ΡΚΚ (ούτε το Ισραήλ τη Χαμάς)και επομένως δεν είναι εύκολο να το δεχθεί ως επίσημο συνομιλητή γιατί τότε η στρατιωτική αδυναμία θα μετατραπεί σε ταπεινωτική πολιτική ήττα του τουρκικού κράτους. Εναλλακτική λύση είναι ένα είδος υπόγειας «αλληλοκατανόησης» της κυβέρνησης Ερντογάν με τον έγκλειστο Οτζαλάν. Αυτός ανακοίνωσε ότι θα έδινε στη δημοσιότητα σχέδιο επίλυσης του Κουρδικού στις 15 Αυγούστου. Δεν το έκανε. Η κυβέρνηση θα βρισκόταν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση αν φαινόταν ότι ο Οτζαλάν έχει την πρωτοβουλία και ότι (ο καταδικασμένος «εγκληματίας») είναι στην πράξη έγκυρος συνομιλητής. Ας θυμηθούμε όμως πως τα πρώτα λόγια του Οτζαλάν, αφού συνελήφθη στην Κένυα, ήταν ότι «αγαπά την Τουρκία», δεν είναι εχθρός της. Ίσως δεν ήταν τόσο ναρκωμένος και τόσο τρομοκρατημένος όσο νομίζαμε τότε όλοι…
Οι παρασκηνιακές κουβέντες για το Κουρδικό έχουν αρχίσει από παλιά, όπως φαίνεται. Δημοσίως ο στρατηγός Εβρέν (αρχηγός του πραξικοπήματος το 1980) δήλωσε, μετά τις τελευταίες τουρκικές εκλογές, ότι η Τουρκία πρέπει να γίνει Ομοσπονδία και η γνωστή Κούρδα αγωνίστρια Λεϊλά Ζανά (φυλακισμένη κατ’ επανάληψη) έσπευσε να συμφωνήσει. Ο Οτζαλάν σήμερα προτείνει ένα είδος Ομοσπονδίας. Έχω επισημάνει επανειλημμένα αυτά τα γεγονότα σημειώνοντας ότι ο Οτζαλάν επέλεξε το ρόλο του συμφιλιωτή Τούρκων και Κούρδων, το ρόλο του Μαντέλα. Οι Τούρκοι, διόλου τυχαία, τον άφησαν ζωντανό και του επιτρέπουν την επικοινωνία.
Στην Αθήνα θεωρείται ότι ο ΥΠΕΞ κ. Νταβούτογλου χάραξε νέα εξωτερική πολιτική. Λάθος. Ήδη, προ εικοσαετίας, ο τότε πρωθυπουργός Οζάλ είχε προσδιορίσει το ίδιο πλαίσιο, τους ίδιους στόχους. Με τη διαφορά ότι ήθελε το Ισλάμ απλό δεκανίκι. Αντέδρασαν ωστόσο οι κεμαλιστές και απέτυχε. Ο Ερντογάν εξουδετερώνει ισχυρούς κρατικούς και παρακρατικούς μηχανισμούς, αναβαθμίζει το Ισλάμ και επαναλαμβάνει την προσπάθεια σε ευνοϊκότερες συνθήκες. Αν αποτραπεί ο εσωτερικός κίνδυνος διαμελισμού (δεν είναι ακόμα βέβαιο) με την ειρηνική συνύπαρξη Τούρκων-Κούρδων, η Τουρκία θα παίξει γερά το χαρτί της περιφερειακής δύναμης. Αν όχι θα βυθιστεί στο τέλμα ή το χάος.
Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ