Προσδοκίες για την επίλυση του Κυπριακού

Της Ελίνας Γαληνού
Το ενδιαφέρον για την επίλυση του Κυπριακού, εκδηλώνεται κάθε τόσο μέσα στο διεθνές διπλωματικό περιβάλλον, εμπνέοντας μακροσκελείς συζητήσεις και ανταλλαγές απόψεων. Ωστόσο, η ουσία είναι μια. Τριανταπέντε χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, η επίλυση του θέματος αυτού εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό ζήτημα, καθώς οι μέχρι τώρα προσπάθειες και διαπραγματεύσεις, δεν αποδείχτηκαν αποδοτικές. Παραμένοντας όμως ανοιχτό το θέμα, χρησιμοποιείται κυρίως από την Τουρκία και τους υποστηρικτές της σαν μοχλός πιέσεων που κατά κάποιο τρόπο, έχουν αντίκτυπο και στην Ελλάδα. Η Τουρκία εμφανίζεται ως γνωστόν πάντα αδιάλλακτη στις διεκδικήσεις της και στην αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων των άλλων. Επιμένει να κατέχει παράνομα τη μισή νήσο, ισχυριζόμενη ότι με την παρουσία του στρατού της εκεί, "προστατεύει" τους τουρκοκύπριους...

Από το 1974 όμως έως σήμερα, ο πληθυσμός των τουρκοκυπρίων της Β. Κύπρου έχει αισθητά μειωθεί ενώ εισρέουν συνεχώς τούρκοι από τα βάθη της Τουρκίας που εποικίζουν την περιοχή. Στο μεταξύ, μεγάλη μερίδα τουρκοκυπρίων παραδέχεται ότι "δεν τους ανήκει ούτε η γή που πατούν ούτε οι περιουσίες που νέμονται - πολλές απ΄αυτές έχουν πουληθεί από τους Τούρκους σε Βρεττανούς.." Αν κάποτε (προ της εισβολής) υπήρξαν τουρκοκύπριοι που διαμαρτύρονταν ότι καταπιέζονται από τους Ελληνοκύπριους, σήμερα οι περισσότεροι φέρονται ως νοσταλγοί των "παλιών καλών ημερών" που έζησαν προ της διχοτόμησης. "Καλά τα περνούσαμε τότε μαζί, τι είχαμε δα να χωρίσουμε.." είπαν κάποιοι τουρκοκύπριοι σε Ελληνοκύπριο που επισκέφτηκε πρόσφατα τα Κατεχόμενα. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ταλάτ, έδινε ίσως΄κάποιες ελπίδες συνεννόησης με τον ομόλογό του Ελληνοκύπριο Δημ. Χριστόφια. Ωστόσο τα νέα πολιτικά δεδομένα, αποθαρρύνουν την προσδοκία μιας τέτοιας συννενόησης, καθώς ο νεοεκλεγείς ηγέτης της Β. Κύπρου Ερογλου, αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα του προκατόχου του ως προς τους όρους συνεννόησης των δύο πλευρών, κλίνοντας μάλλον προς την "προστατευτικότητα" της Τουρκίας. Με αυτά τα στοιχεία λοιπόν, ποιές λογικές προσδοκίες μπορούμε να έχουμε για την λύση του Κυπριακού;
Μια προοπτική συζητήσιμη είναι η συνομοσπονδία, υπό τον όρο ότι θα σταματήσει ο εποικισμός τούρκων στη Β. Κύπρο, θα πάψει η Τουρκία να φέρεται σαν αφεντικό και θα αποσύρει από κει τον στρατό της. Η άλλη προοπτική αφορά την οριστική διχοτόμηση της νήσου. Αυτό όμως σημαίνει ότι αυτόματα θα ενσωματωθούν στην Ευρώπη οι τούρκοι-έποικοι της Β. Κύπρου που αποτελούν πλέον μεγάλο μέρος του πληθυσμού των κατεχομένων,πράγμα που πιθανώς να επικαλεστεί η Τουρκία για την είσοδό της στην ΕΕ. Αυτά τα ενδεχόμενα θα πρέπει να απασχολήσουν υπεύθυνα εκείνους που θα αναλάβουν να σχεδιάσουν την επόμενη επίσημη πρόταση λύσης του Κυπριακού, σταθμίζοντας ακριβοδίκαια τις επιπτώσεις της.