Καταλύτης οι σχέσεις Ευρώπης - Τουρκίας

Από τον Α. Λυκαύγη
Μαθηματικώς απλό και διαλεκτικώς βέβαιο: Εάν η κατοχική πλευρά δεν εκλογικεύσει θέσεις (μετακινούμενη από μαξιμαλιστικές απαιτήσεις), το αδιέξοδο στην παρούσα διαδικασία επιλύσεως του Κυπριακού να θεωρηθεί δεδομένο. Και ασφαλώς άκρως επικίνδυνο, ως προς τις υποτροπές που θ αναπαραχθούν.
Οι επόμενοι λίγοι μήνες θα είναι ως εκ τούτου καθοριστικοί. Γιατί θα έχουν εκ των πραγμάτων αποσαφηνιστεί διαθέσεις και θα διακριβωθούν απώτερες...προθέσεις. Κάτι που θα συναρτηθεί βασικά προς την πορεία και την ποιότητα των τουρκοκοινοτικών σχέσεων. Ιδιαίτερα όμως όσον αφορά την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας, η οποία βραδυπορεί και τείνει προς εκφυλισμόν. Καθώς βασικά κέντρα ευρωπαϊκής ισχύος και αποφάσεων (Γαλλία - Γερμανία) δεν βλέπουν με θετική διάθεση κάτι τέτοιο. Και καθώς, βεβαίως, η ίδια η Τουρκία αρχίζει να το συνειδητοποιεί, όχι ανωδύνως και κυρίως όχι χωρίς να δυσανασχετεί.

Η κατάσταση που προκύπτει ως αποτέλεσμα θα επιδρά ολοένα και πιο έντονα κυρίως στα Ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Ιδιαίτερα στο τελευταίο, που θεωρείται ο πιο αδύνατος κρίκος στις διαμορφωμένες ισορροπίες. Οπόταν και η Αγκυρα με βεβαιότητα θα χρησιμοποιήσει αυτά τα ζητήματα ως στρατηγικούς μοχλούς εκβιασμού της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, με ανοχή βεβαίως και της Ουάσιγκτον και αυτών που βρίσκονται μονίμως στη γραμμή της. Των θεωρούμενων δηλαδή ως ακραίων ατλαντιστών στους κοινοτικούς κόλπους.

Αυτά που έχουν καταγραφεί το τελευταίο διάστημα ως εντάσεις, τόσο στον χώρο του Αιγαίου (με τις βάναυσες παραβιάσεις) όσο και στην περιοχή της Κύπρου (με τις πειρατικές πρακτικές και την άσκηση πολιτικής των κανονιοφόρων), δεν είναι παρά η δοκιμή και ταυτοχρόνως τα προειδοποιητικά μηνύματα. Των οποίων αποδέκτες δεν είναι μόνον η Αθήνα και η Λευκωσία ως οι στόχοι, αλλά περισσότερο οι Βρυξέλλες.

Γιατί όταν οι τελευταίες καλούν την Αγκυρα να πράξει τα αυτονόητα (όπως είναι η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου Τελωνειακής Ενώσεως), με άνοιγμα λιμανιών και αερολιμένων της σε πλοία και αεροσκάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία πράττει το ακριβώς αντίθετο. Και ουσιαστικά ζητά και ρέστα! Φτάνοντας μάλιστα στο σημείο -διά χειλέων Ερντογάν- ν αμφισβητήσει τη θέση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση! Και όχι μόνο, αλλά προαπαιτώντας ελεύθερο διασκελισμό της κοινοτικής πύλης, προκειμένου -κι εκ των υστέρων- ν ανταποκριθεί στις κοινοτικές απαιτήσεις. Οπου ακριβώς η ευρωπαϊκή σύσταση «λύστε το, για να μπείτε» ανταποδίδεται περίπου με το «βάλτε με, για να το λύσω».

Ο,τι όμως και να συμβαίνει, το γεγονός είναι ότι αυτό δεν μπορεί να παρατραβήξει. Σε δεδομένη στιγμή -και πολύ σύντομα- τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η Αγκυρα θα υποχρεωθούν να μιλήσουν με ανοιχτά χαρτιά και με όρους τελικών απαντήσεων. Ούτε η Αγκυρα μπορεί να παίζει και να ελίσσεται. Ούτε και η Ευρώπη μπορεί ν αφήνει τα πράγματα επί κενού αοριστίας. Η τελευταία θα υποχρεωθεί εκ των πραγμάτων ν απαιτήσει ανταπόκριση της πρώτης στις θεσμικές υποχρεώσεις που οι κώδικες του κοινοτικού κεκτημένου επιβάλλουν. Διαφορετικά το ενταξιακό τρένο θα εκτροχιαστεί πριν από το τέλος αυτού του χρόνου. Κι αυτό δεν θα είναι χωρίς συνέπειες.
ΕΘΝΟΣ