Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η βατικανοποίησή του και η Ρωσία

του Ελευθέριου Β.
Η Ρωσία δεν μπορεί να ελέγξει τα στενά δημιουργώντας αυτόνομο «Βατικανό» της Κωνσταντινούπολης. Αυτά είναι υποβολιμαίες σκέψεις που δημιουργούνται σε ευφάνταστους εγκεφάλους στην Τουρκία και έρχονται εδώ σε μας για να τις αναπαράγουμε ανοήτως. Στην Ορθόδοξη παράδοσή μας που είναι κοινή και στους Έλληνες και στους Ρώσους δεν υπάρχει η έννοια του θρησκευτικού κρατιδίου και πολύ περισσότερο δεν υπάρχει η έννοια του θρησκευτικού κράτους που ασκεί κυριαρχία. Άρα δεν μπορεί σοβαρά να ισχυριστεί κάποιος ότι υπάρχει πρόθεση να δημιουργηθεί ανεξάρτητο ή ημιανεξάρτητο κράτος στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό που ζητάμε όσοι θεωρούμε ότι έχουμε πνευματική σχέση με το Πατριαρχείο είναι η αναγνώριση της Οικουμενικότητάς του και η ελευθερία να δημιουργήσει θεολογικές σχολές ώστε να κρατήσει την καθαρότητα του ορθόδοξου δόγματος με την μετάδοσή του υπό την εποπτεία του πρώτου τη τάξη Πατριαρχείου της Ορθοδοξίας σε σπουδαστές απ’ όλη την υφήλιο.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ορθοδοξία της τελευταίες δεκαετίες έχει υπερβεί τα σύνορα του Ελληνικού και του Σλαβικού κόσμου και έχει μεταφυτευθεί στην Αφρική στην Ασία και στην Αμερική ενώ υπάρχουν πιστοί και σε χώρες που κανείς δεν θα περίμενε να υπάρχουν. Όλοι αυτοί έχουν ξεπεράσει πλέον το επίπεδο της ιεραποστολής και άρχισαν να σχηματίζουν εκκλησίες που πρέπει να έχουν πνευματική καθοδήγηση μέσα από την θρησκευτική μόρφωση των στελεχών τους. Ποια θα ήταν ποιο έγκυρη καθοδήγηση γι’ αυτές τις νέες εκκλησίες από την καθοδήγηση που μπορεί να προσφέρει το ίδιο το πατριαρχείο μέσα από τις θεολογικές πατριαρχικές σχολές. Πράγμα που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να επεδίωκε η ίδια η Τουρκία για να αναβαθμίσει το δικό της ρόλο μέσα στον ορθόδοξο κόσμο αλλά και σε όλη την χριστιανοσύνη.
Αντ’ αυτού βλέπουμε θεωρίες ότι το πατριαρχείο πάει να κάνει «Βατικανό». Εμείς τι θα κάνουμε θα τις επιβεβαιώνουμε υιοθετώντας αυτές τις φοβίες σαν σοβαρή πρόταση; Την στιγμή που ξέρουμε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να υπάρξει γιατί είναι αντίθετο με τις βασικές αρχές της Ορθοδοξίας.
Η σχέση πολιτικής εξουσίας και θρησκευτικής εξουσίας ήταν πάντα σχέση διαλεκτική και δεν βρισκόταν στο ίδιο πρόσωπο εκτός από περιπτώσεις πολύ έκτακτες. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά την απαγόρευση της εισόδου του Μεγάλου Θεοδοσίου στον Ναό από τον Πατριάρχη μετά την σφαγή στον ιππόδρομο της Θεσσαλονίκης και υπάρχουν πλείστα όσα ανάλογα παραδείγματα και στην Ρωσική παράδοση. Χαρακτηριστικά αναφέρω περιστατικό όπως σώζεται στην ρωσική παράδοση. Κάποτε ο Ιβάν ο τρομερός ετοιμαζόταν να επιτεθεί σε μια πόλη που αρνούνταν να πληρώσει φόρους. Σε μια εποχή που ούτε στα μάτια δεν μπορούσες να κοιτάξεις τον Ιβάν χωρίς ρητή άδεια, εμφανίστηκε από το πουθενά ένας περιφερόμενος ζητιάνος – μοναχός, ο Νικόλαος ο Σαλός και πρόσφερε στον Ιβάν ένα κομμάτι ωμό κρέας και του είπε «Φάε για να χορτάσεις την πείνα σου». Ο Ιβάν απάντησε αηδιασμένος «Δεν τρώω κρέας, είναι σαρακοστή» και δείχνοντάς του ο Νικόλαος την πόλη του είπε «και αυτό τι είναι;». Τότε ο Ιβάν κατάλαβε και έδωσε διαταγή ντροπιασμένος να φύγουν αμέσως. Αυτή είναι μια ιστορία για να καταλάβουμε ποια είναι η αντίληψη και των Ρώσων για το θέμα αυτό. Βλέπετε δεν διαφέρει πολύ από την δική μας.-