Η Γενοκτονία των Αρμενίων

της Ελίνας Γαληνού
Το έγκλημα της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία το 1915, σημάδεψε τη νεώτερη αρμενική ιστορία. Η 24η Απριλίου είναι η επέτειος της τραγωδίας αυτής που πέρασε από «πολλά κανάλια» για να φτάσει την επίσημη αναγνώρισή της. Γιατί φαίνεται ότι τα ίδια τα τραγικά γεγονότα που υφίστανται λαοί στην Ιστορία, δεν θεωρούνται αυταπόδεικτα ώστε να προσδιορίσουν αυτομάτως το μέγεθος των αδικιών που έχουν διαπραχθεί…

Με την ευκαιρία, ας ανατρέξουμε λίγο τις ιστορικές μνήμες για να διαπιστώ-σουμε άλλη μια φορά καταστάσεις «γνώριμες» όσον αφορά τις τακτικές της Τουρκίας…Η Αρμενία υπήρξε κάποτε μια μεγάλη περιοχή που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Μικράς Ασίας και της σημερινής Δημοκρα-τίας της Αρμενίας. Ονομαζόταν Μεγάλη Αρμενία και αποτελούσε μια σημα-ντική παρουσία της Ανατολικής Ρωμαικής Αυτοκρατορίας, ιδίως μετά την επι-κράτηση του Χριστιανισμού. Τι συνέβη όμως και σήμερα το κράτος αυτό κα-τέληξε να περιοριστεί σε μια έκταση 30.000 τμ με έναν πληθυσμό που αγωνί-ζεται να επιβιώσει υπό συνθήκες μεγάλης φτώχειας;
Η αντίστροφη μέτρηση για την Αρμενία, ξεκίνησε από τις μαζικές επιδρομές των Σελτζούκων Τούρκων που σταδιακά αποδυνάμωσαν την περιοχή και την οδήγησαν υπό την οθωμανική κυριαρχία. Μέσα σ΄αυτό το καθεστώς η Αρμε-νία βιώνει την «σταδιακή υποδούλωση» μέσω γνωστών μεθόδων ποδηγέτησης που γνωρίζει να επιβάλει η Τουρκία. Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, οι Αρμένιοι επιχειρούν κινήματα, ενώ στρέφονται παράλληλα στις Μεγάλες Δυνάμεις, ελπίζοντας κάποια υποστήριξη. Ωστόσο οι κινήσεις τους αυτές πετυχαίνουν μόνο την απόσπαση κάποιων άυλων υποσχέσεων εκ μέρους των Μεγάλων Δυνάμεων και βεβαίως, την οργή του Αβδούλ Χαμίτ ο οποίος ενέτεινε τα καταπιεστικά μέτρα εναντίον τους. Σε ανάλογη κατάσταση βρισκόταν και το τμήμα της Αρμενίας που είχε προσαρτήσει η Ρωσία.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, η ανάδυση των Νεοτούρκων μοιάζει ελπιδοφόρα για το μέλλον του αρμενικού λαού. Καθώς οι Νεότουρκοι δείχνουν να επιδιώ-κουν ισότητα, ελευθερία και συνασπισμό με τους λαούς της περιοχής (Αρμένιοι, Κούρδοι, Εβραίοι, Αραβες), οι Αρμένιοι παρέχουν υποστήριξη στη συμμαχία και το γενικό κλίμα βελτιώνεται, αλλά όχι για πολύ. Η κυβέρνηση των Νεοτούρκων σύντομα κυριαρχείται από ρατσιστικά και μισαλλόδοξα συναισθήματα εναντίον όσων δεν ανήκουν στον αμιγή τουρκικό πληθυσμό.
Με το ξέσπασμα του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου το 1914, οι Νεότουρκοι βρίσκουν ευκαιρία να επιβάλουν τάξη στο εσωτερικό της χώρας τους, εφαρμόζοντας ακραίες λύσεις. Τον Απρίλιο του 1915, τίθεται σε εφαρμογή το σχέδιο εξόντωσης των Αρμενίων και περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από κακουχίες κατά την μεταφορά τους σε άλλη χώρα. Οι υπόλοιποι διασκορπίστηκαν προς άγνωστους προορισμούς.
Τα γεγονότα αυτά βέβαια, καταδικάστηκαν αμέσως από τις Μεγάλες Δυνάμεις, αλλά θα περνούσαν πολλά χρόνια ώσπου να ξαναθυμηθεί ο κόσμος την Γενοκτονία και το αρμενικό ζήτημα. Οι όποιες εξελίξεις και τα θετικά βήματα που έχουν γίνει ως τώρα για την διευθέτησή του, οφείλονται στις προσπάθειες της αρμενικής Εθνικής Επιτροπής που κινείται ανά τον κόσμο, ελπίζοντας σε κάποια αποκατάσταση για την Γενοκτονία του λαού της το 1915. Το παράρτημά της στην Ελλάδα λειτουργεί από το 1965 και διατηρεί γραφεία σε διάφορες πόλεις της χώρας μας.