Μεθοδεύουν τουρκοϊσραηλινή στρατηγική επανάζευξη – Ένας διορισμός με ιδιαίτερη σημασία κι ανάλογο μήνυμα

Του Α. ΛΥΚΑΥΓΗ

- ΣΧΕΔΟΝ απαρατήρητος πέρασε ο διορισμός από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ του πολύπειρου αμερικανού διπλωμάτη Μαρκ Γκρόσμαν ως αντικαταστάτη του αποβιώσαντος απεσταλμένου της Ουάσινγκτον για τα κρίσιμα ζητήματα της Εγγύς και Μέσης Ανατολής Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ. Για την Ελλάδα όμως και την Κύπρο έχει όλως ιδιαίτερη σημασία. Καθώς ο (εβραϊκής καταγωγής) Μαρκ Γκρόσμαν, πέραν των άλλων:

α) Υπήρξε ο θεωρητικός της αναγκαίας στρατηγικής ζεύξεως Τουρκίας – Ισραήλ, ως αιχμής του Ατλαντικού δόρατος στην περιοχή.

β) Για πολλά χρόνια χρημάτισε «επί συμβολαίω» προαγωγός των τουρκικών συμφερόντων στις ΗΠΑ και γενικότερα των επιδιώξεων της Άγκυρας στα βασικότερα κέντρα αποφάσεων.
Να σημειωθεί δε ότι πρόκειται περί δεινού τουρκολόγου, με ειδικότητα τόσο σε θέματα οθωμανικής διπλωματίας όσο και σε ζητήματα νεοτουρκικής στρατηγικής. Η επάνοδός του λοιπόν στο προσκήνιο –και πέραν των ειδικών καθηκόντων του σε ό,τι αφορά το Αφγανικό και την κατάσταση στο Πακιστάν– θα έχει τις συνέπειές της σε ζητήματα που άπτονται των δικών μας ιδιαίτερων ενδιαφερόντων. Ειδικότερα μάλιστα σήμερα. Καθώς βρίσκονται υπό διαμόρφωση νέες και προδήλως κρίσιμες περιφερειακές ισορροπίες. Και καθώς δημιουργούνται νέες δυναμικές σε ό,τι αφορά τις διακρατικές σχέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Περιοχή που πέρα από το γεγονός ότι αποτελούσε (και αποτελεί) ενεργειακό δίαυλο, σήμερα τείνει να αποβεί και ζώνη αντλήσεως τεραστίων αποθεμάτων φυσικού αερίου.
Ελάχιστα είναι τα ενδεχόμενα ο αμερικανός διπλωμάτης να έχει διαφοροποιήσει πεποιθήσεις όσον αφορά την αμερικανική πολιτική σ’ αυτήν την κρίσιμη γεωγραφία. Και για τους αμνήμονες ή τους αγνοούντες, βασική του κι εκπεφρασμένη πεποίθηση είναι ακριβώς ότι:
Η κατοχύρωση και η διεύρυνση των αμερικανικών συμφερόντων και γενικότερα η αποτελεσματική προαγωγή των στρατηγικών της Ουάσινγκτον στη Μέση κι Εγγύς Ανατολή, περνά μονοδρομικώς μέσα από την τουρκοϊσραηλινή στρατηγική ζεύξη. Για την οποία κι ενεργά κυριολεκτικώς «έδωσε τα ρέστα του» από το θεσμικό πόστο του υφυπουργού στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Εάν οι πληροφορίες που συνοδεύουν τον νέο διορισμό του ευσταθούν –ότι δηλαδή με οδηγίες του Λευκού Οίκου θ’ αναλώσει τις διπλωματικές του δυνάμεις για ολική επαναφορά της τουρκοϊσραηλινής προσεγγίσεως και συνεργασίας– τότε η Λευκωσία (και από κοντά η Αθήνα) πρέπει όχι μεν ν’ ανησυχήσουν, αλλά τουλάχιστον να προβληματισθούν. Και να ενεργήσουν αναλόγως. Θωρακίζοντας τα νέα τους ανοίγματα. Όχι μεν αποποιούμενες τη συνεργασία με το Ισραήλ –ασφαλώς όχι– αλλά προμελετώντας κάθε βήμα και αποφεύγοντας ενέργειες οι οποίες είναι δυνατόν να προκαλέσουν απευκταίες αντιπαραθέσεις με παραδοσιακούς φίλους.
Χονδρικά μιλώντας, θα ήτο άσοφον ν’ ανακαλύψωμεν αίφνης εαυτούς επί κενού, με την Άγκυρα και το Τελ Αβίβ να επανεναγκαλίζονται. Ή τουλάχιστον ν’ αποκαθιστούν συντηρητικές σχέσεις με στρατηγική προοπτική. Γιατί πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι επιλογές χωρών όπως το Ισραήλ –που αποτελούν περιφερειακές δυνάμεις– προσδιορίζονται με κριτήρια ισχύος. Χωρίς καθόλου συναισθηματισμούς και συνήθεις λογικές.
Λογική των στρατηγικών επιλογών είναι μόνο το συμφέρον. Όπως είπε κάποτε και ο Ντε Γκολ, εντρυφώντας στον Θουκυδίδη: «Οι χώρες δεν έχουν φίλους, έχουν μόνο συμφέροντα».
Και στην προκειμένη περίπτωση: Σήμερα μεν η ελληνοϊσραηλινή σύγκλιση αποτελεί απόρροια κάποιων ευοίωνων γεγονότων και αναστροφών. Ο άνεμος όμως αύριο μπορεί ν’ αλλάξει κατεύθυνση. Όταν μάλιστα εκείνοι που μπορούν να συνδράμουν σ’ αυτό, ενεργούν ήδη αναλόγως.

το Παρόν