Ο τουρκισμός πλήττει το θρησκευτικό αίσθημα της μειονότητας στη Θράκη

Ο νέος Έλληνας Πρέσβης κ. Αλέξης Αλεξανδρής που έχει αναλάβει τη Διεύθυνση της υπηρεσία Πολιτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών στην Ξάνθη, απαντάει σε ερωτήσεις σχετικά με την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Θράκη και τους Έλληνες μουσουλμάνους.
Άνθρωπος ήπιων τόνων, με βαθιά και ουσιαστική διπλωματική εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση επί των θεμάτων που αφορούν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εξαιτίας της 5χρονης θητείας του στο Ελληνικό Προξενείο της Κωνσταντινούπολης, άνθρωπος των ισορροπιών και πρέσβης μιας εξευρωπαϊσμένης αντίληψης ως προς την αντιμετώπιση των μειονοτικών προβλημάτων, καταθέτει τη βούλησή του να καταστεί «γεφυροποιός» μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας και να συμβάλλει στο πλαίσιο της ισονομίας και την ισοπολιτείας στην αποτελεσματική αντιμετώπισή τους. Αρνητής της φοβικής αντίληψης προς τη διαφορετικότητα θεωρεί «πλούτο» την πολυπολιτισμικότητα στη Θράκη για την οποία εκτιμά ότι αποτελεί πρότυπο ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας κοινωνιών με διαφορετικές θρησκείες και κουλτούρες και ότι διανοίγονται εμπρός της μεγάλες δυνατότητες και προοπτικές λόγω της γεωπολιτικής και της γεωοικονομικής της θέσης.

Σ’ αυτό το πλαίσιο λοιπόν στέλνει ένα σαφές μήνυμα στην μειονότητα να αδράξει την ευκαιρία του εξευρωπαϊσμού, περιθωριοποιώντας κάποιους ηγέτες της που εμφορούνται από μεγαλοϊδεατισμούς και προσπαθούν να επιβάλλουν τον τουρκισμό, καταθέτοντας την άποψη ότι η επιχειρούμενη πολιτικοποίηση της μουσουλμανικής θρησκείας αποτελεί πλήγμα για τη θρησκευτικότητα και την πνευματικότητά της.
«Ε»:Κύριε πρέσβη, αναλάβατε προ διμήνου τα καθήκοντά σας στην Ξάνθη. Θα επιθυμούσα μια καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης στη Θράκη και ιδιαίτερα στο κομμάτι της μειονότητας.
Αλεξανδρής: «Είμαι χαρούμενος που βρίσκομαι στη Θράκη που είναι ένα από τα ωραιότερα κομμάτια της Ελλάδας. Έχει πολύ φιλόξενο κόσμο, με ιστορία πολλές φορές πονεμένη αλλά ο κόσμος της είναι πλούσιος σε αισθήματα και εργατικότητα.
Η Ξάνθη και η Κομοτηνή έχουν μια ιδιαιτερότητα. Είναι γηγενείς πολυπολιτισμικές κοινωνίες. Στην Ελληνική Θράκη υπάρχει ένα μοναδικό στα Βαλκάνια φαινόμενο, ειρηνικής και εποικοδομητικής συμβίωσης και συνεργασίας ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών και κοινωνιών. Αυτό το διαπίστωσα στο Μπαϊράμ. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι συναλλάσσονται και μου έκανε εντύπωση πόσο αποδεκτή είναι η μαντίλα από τους χριστιανούς. Το ίδιο δεν συμβαίνει στην Κωνσταντινούπολη.
Η μεγάλη μάζα της μειονότητας είναι κομμάτι της ευρύτερης κοινωνίας και έτσι αισθάνεται. Η εικόνα όμως που βγαίνει προς τα έξω πολλές φορές αδικεί την κατάσταση. Η εικόνα που δίδουν τα Μ.Μ.Ε. τόσο προς την Αθήνα όσο και προς το εξωτερικό πολλές φορές διαστρεβλώνουν την εικόνα της μειονότητας. Δίνεται η εντύπωση ότι υπάρχουν παραβιάσεις των δικαιωμάτων της μειονότητας. Αυτή είναι μια διαστρέβλωση της εικόνας. Έχω ζήσει σε πολλά διαφορετικά μέρη του κόσμου και είδα πως ζουν οι μειονότητες και μπορώ να συγκρίνω. Εδώ υπάρχει ισονομία ισοπολιτεία και δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό. Όλοι οι πολίτες έχουν αυτά τα βασικά δικαιώματα.
«Ε»: Αυτή η διαστρέβλωση της εικόνας θεωρείται ότι γίνεται σκόπιμα από τα ΜΜΕ ή ευθύνονται οι ηγέτες της μειονότητας που με τις δράσεις τους επιδιώκουν να βγαίνει τέτοια εικόνα;
Αλεξανδρής: «Ο καθένας από τους ηγέτες της μειονότητας έχει την ευθύνη του. Ο καθένας δίνει εξετάσεις έναντι της ιστορίας. Δίνονται στην μειονότητα τεράστιες ευκαιρίες και αν ηγεσία της ενδιαφέρεται για τα συμφέροντά της θα πρέπει να τις αδράξουν αυτές τις ευκαιρίες. Αν όμως έχουν αυτά τα ιδεολογικά κατάλοιπα και θεωρούν ότι από… λάθος τα σύνορα της Τουρκίας σταματούν στον Έβρο και δεν πήγαν πιο κάτω και ζουν με μεγάλες ιδέες και όνειρα θερινής νυκτός εκείνοι θα δώσουν εξετάσεις! Οι λαοί και οι κοινωνίες ξεπερνούν τέτοιους ηγέτες. Νομίζω ότι αυτό είναι το μήνυμα. Αυτό λέω στους ηγέτες της μειονότητας. Έχετε την ευκαιρία να εξευρωπαϊστείτε. Αν το θέλετε, μπείτε στο τρένο και πάτε μπρος. Αν δεν το θέλετε θα μείνετε πίσω. Βεβαίως υπάρχουν προβλήματα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας . Στο Αιγαίο, στην Κύπρο αλλά έχει ξεκινήσει από το 1999 μια πορεία εποικοδομητικού διαλόγου η οποία όμως παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει δεν συνάδει μ’ αυτή τη λογική ορισμένων μειονοτικών που αισθάνονται ότι προδίδουν τον τουρκισμό αν είναι καλοί έλληνες πολίτες!»
«Ε»: Κύριε πρέσβη, μέσα απ’ τα ρεπορτάζ μας καθημερινά καταγράφεται ένας μεθοδευμένος σχεδιασμός τα νήματα του οποίου κινεί η ηγεσία της μειονότητας που έχει ως στόχο την ομογενοποίησή της. Επιχειρείται με διάφορα μέσα ο «εκτουρκισμός», καταστρατηγείται η συνθήκη της Λοζάννης. Μεγάλη μερίδα των Πομάκων που αυτοπροσδιορίζονται «Πομάκοι» καταγγέλλουν εκφοβισμούς προκειμένου να αυτοπροσδιορίζονται «Τούρκοι». Πιστεύετε ότι η μειονότητα χρησιμοποιείται από την Τουρκία για να εξυπηρετήσει το πολιτικό παιχνίδι της Τουρκίας στην Ε.Ε.;
Αλεξανδρής: «Το 1919 όταν στη Θράκη υπήρχε μια συμμαχική κυβέρνηση ρωτήθηκε ο πληθυσμός τι είναι. Έγινε απογραφή που βρίσκεται στην Κοινωνία των Εθνών. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της μειονότητας είπε ότι είναι «Πομάκοι». Το 1945 μετά το τέλος του β’ παγκοσμίου πολέμου μια αντιπροσωπεία από την τότε απελευθερωθείσα Θράκη πήγε στη συνδιάσκεψη των συμμάχων και είπαν «Εμείς είμαστε Πομάκοι». Το 1952 όταν επισκέφτηκε τη Θράκη ο τούρκος πρόεδρος της Δημοκρατίας, οι Πομάκοι τον υποδέχτηκαν λέγοντας ότι «είμαστε Πομάκοι ομόθρησκοί σας» Τώρα πως αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να παρουσιάζονται από ορισμένους ότι είναι ίδιοι με τους Τούρκους της Ανατολής…είναι όντως πρόβλημα.
Φυσικά και γλωσσικά και εθνοτικά αποτελούν μια άλλη ομάδα. Παρόλα αυτά υπάρχει μια μικρή ομάδα που είναι πολύ φανατισμένη που προσπαθεί να επιβάλλει αυτό τον τουρκισμό. Έρχεται η Τουρκία και τους λέει - κάτι που δεν κάνει η ίδια με τους Κούρδους, τους Λαζούς, έχει 88 εθνότητες - ότι πρέπει να εφαρμοστεί ο αυτοπροσδιορισμός στην Ελλάδα αλλά μόνο για να αυτοπροσδιορίζεσαι ως τούρκος. Αν θέλεις τον αυτοπροσδιορισμό πρώτα πρέπει να τον εφαρμόσεις στη χώρα σου και να δίνεις το δικαίωμα σ’ όλους να αυτοπροσδιορίζονται όπως επιθυμούν.
Γνωρίζουμε ότι υπάρχει μια μικρή μειονότητα στους Πομάκους που επηρεάζει την μεγάλη μάζα οι οποίοι στο σύνολο τους θέλουν να πάνε καλά τα καπνά τους, τα παιδιά τους να μορφωθούν, να κάνουν δουλειές, να προοδεύουν.
Αυτό τόνισα και στον τούρκο συνάδελφό μου, ότι πρέπει να δώσουμε βαρύτητα όχι στο να βρίσκουμε αλύτρωτους αδελφούς αλλά να γίνουμε γεφυροποιοί μεταξύ των δύο χωρών, να δημιουργήσουμε δεσμούς και εποικοδομητικές, οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις».
«Ε»: Πρόσφατα συναντηθήκατε με τους Αμερικανούς διπλωμάτες. Υπάρχει ένα βεβαιωμένα έντονο ενδιαφέρον των Αμερικανών για τη Θράκη. Το γεγονός ότι άνοιξαν τα σύνορα προς βορά και το γεγονός ότι περνούν αγωγοί από τη Θράκη καθώς και η ύπαρξη της μειονότητας κρίνετε ότι διαφοροποιούν τα γεωπολιτικά και οικονομικά δεδομένα της περιοχής που να δικαιολογούν φόβους για πιθανή Κοσοβοποίηση της Θράκης;
Αλεξανδρής: «Η Θράκη γεωοικονομικά και γεωπολιτικά είναι εξαιρετικά σημαντική περιοχή. Απορεί κανείς που δεν έχει πάρει μέχρι σήμερα τη σημασία που της αρμόζει
Μετά το 2006 η πορεία είναι δεδομένη. Με το άνοιγμα από Βορρά των καθέτων αξόνων η κατάσταση αλλάζει προς το θετικό. θα υπάρξει περισσότερο ενδιαφέρον για την περιοχή και στα κέντρα αποφάσεων. Οι Αμερικανοί δεν κάνουν τίποτε παραπάνω απ’ ότι όλοι εμείς οι διπλωμάτες. Ακούστηκαν πολλά για Κόσοβο. Δεν συμμερίζομαι αυτές στις απόψεις. Για να έχεις ένα συσχετισμό μεταξύ των πραγμάτων πρέπει να έχουν ίδια στοιχεία. Η Σερβία με την Ελλάδα δεν είναι το ίδιο. Η Ελλάδα είναι μια ευρωπαϊκή χώρα δημοκρατικά συγκροτημένη και πρέπει να είμαστε περήφανοι γι’ αυτό. Θίγομαι όταν διαβάζω αυτά. Έχουμε σοβαρά προβλήματα όμως αυτά είναι ανεπίτρεπτα. Πιστεύω όμως ότι η διοίκηση πρέπει να σταθεί πάντα στο ύψος των περιστάσεων, ότι δεν πρέπει να φύγει ο πληθυσμός από την περιοχή , δεν πρέπει να καλλιεργείται φοβία για την περιοχή. Υπάρχει αυτή η φοβία και στην πλειονότητα και στην μειονότητα
«Ε»: Αναφερθήκαμε στην μειονότητα της Θράκης. Υπάρχει και ελληνική μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη. Περιγράψτε το πλαίσιο που ζει μέσα στην τουρκική κοινωνία.
Αλεξανδρής: «Δεν μπορείς να συγκρίνεις. Είναι 3.500 έλληνες από τους 135.000 που ήταν το 1935. Δομικά οι δύο χώρες έχουν διαφορετικά πολιτικά καθεστώτα. Εμείς έχουμε μια ευρωπαϊκή δημοκρατία στην οποία μπορούν οι «ιδεολόγοι» που ζουν με τον μαρασμό ότι δεν έφτασαν τα σύνορα της μητέρας πατρίδας μέχρι εδώ, μπορούν να τα λένε εδώ! Στην Τουρκία δεν διανοούνται να τα κάνουν αυτά. Υπάρχει το άρθρο 310 του Ποινικού Κώδικα και κάθε πολίτης που αισθάνεται ότι θίγεται ο τουρκισμός του μπορεί να προσφύγει στον εισαγγελέα και να πάει στα δικαστήρια. Η κοινωνία είναι πολύ ελεγχόμενη. Τώρα γίνονται κάποιες κινήσεις προς τον εκδημοκρατισμό εξαιτίας της Ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας.
Οι δικοί μας μειονοτικοί προσπαθούν να αποκομίσουν κάποια οφέλη. Όλοι οι ορθόδοξοι έχουν το ευτύχημα να έχουν μια πεφωτισμένη προσωπικότητα όπως ο πατριάρχης Βαρθολομαίος που έχει άποψη και τη λέει και συσπειρώνει την μειονότητα. Αυτή η μικρή μειονότητα προχωράει, κάνει κινήσεις για να βγάλει μια νέα ηγεσία που να μην είναι τόσο φοβισμένη.
Στην Τουρκία Ορθοδοξία και ελληνισμός δεν ταυτίζονται γιατί υπάρχουν και οι Άραβες ορθόδοξοι
Εδώ η έννοια του εθνικισμού που είναι ο τουρκισμός και η έννοια του μουσουλμάνου έχουν μπερδευτεί. Στην Τουρκία είναι σαφέστατο ότι τούρκος δεν σημαίνει θρησκευόμενος. Στην Τουρκία οι περισσότεροι απ’ αυτούς που υποχρεώνουν εδώ αυτούς τους ανθρώπους και τους λένε αν είσαι μουσουλμάνος είσαι τούρκος, οι ίδιοι στην Τουρκία συμπεριφέρονται ως μη μουσουλμάνοι επειδή είναι τούρκοι. Οι μουσουλμάνοι συμπεριφέρονται ως μουσουλμάνοι και δεν θέλουν τον τουρκισμό και τον Κεμάλ».
«Ο τουρκισμός υποσκάπτει στη Θράκη το θρησκευτικό αίσθημα της μειονότητας»
Κλείνοντας τη συνέντευξη ο κ. Αλεξανδρής υπογραμμίζει κάτι πολύ σημαντικό που αποτελεί και τον πυρήνα του μειονοτικού προβλήματος στη Θράκη.
Αλεξανδρής: «Είναι ωραίο πράγμα η θρησκεία, αν όμως τη μπερδεύεις με εθνικισμούς χάνει την πνευματικότητά της. Με την πολιτική της τουρκοποίησης της θρησκείας στη Θράκη η Τουρκία δίνει ένα βαρύ πλήγμα στο Ισλάμ, στη θρησκεία τους. Ο τουρκισμός υποσκάπτει στη Θράκη το θρησκευτικό αίσθημα της μειονότητας, το πολιτικοποιεί.
Η πολιτικοποίηση της θρησκείας είναι το μεγαλύτερο πλήγμα στη θρησκευτικότητα της και την πνευματικότητά της. Σε μια ευνομούμενη κοινωνία και δημοκρατική ο πολυπολιτισμός είναι πλούτος είναι μια πηγή επικοινωνίας της διαφορετικότητας αρκεί να ξέρουμε πως θα το δώσουμε αυτό το δικαίωμα διότι πολλές φορές παρεξηγείτε και παρεισφρύουν διάφορα παράσιτα στη βάση της. Η βάση μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας είναι δυνατή και σαν όλα τα δυνατά μπαίνουν παράσιτα που προσπαθούν να την εκμεταλλευτούν. Έχουμε μια μειονότητα που στην πλειονότητα της είναι νομιμόφρονες έλληνες πολίτες. Δεν πρέπει να μας επηρεάζουν οι δέκα «ιδεολόγοι» που όμως μέσα σε μια δημοκρατική χώρα πρέπει να τους ανεχτούμε. Αν τους ανεχτούμε και είμαστε εμείς οι δυνατοί αυτοί απομονώνονται».