ΟΜΠΑΜΑ – ΕΡΝΤΟΓΑΝ: ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΖΑΡΙ

Σε βασικό «συμπαίκτη» στα νέα στρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ για την ευρύτερη περιοχή, τοποθέτησε στην γεωπολιτική σκακιέρα την Τουρκία, με την ιδιαίτερα κολακευτική για τη γείτονα, ομιλία του ενώπιον της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα. Πίσω όμως από τα χαμόγελα και τα ωραία λόγια η επίσκεψη Ομπάμα στην Τουρκία κρύβει ένα σκληρό «παζάρι» σε πλήθος θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος: από τις αυξημένες ανάγκες των ΗΠΑ για βοήθεια στον πόλεμο του Αφγανιστάν ως τον «ακήρυχτο πόλεμο» των Τούρκων με τους αντάρτες του ΡΚΚ στο αυτονομημένο Βόρειο Ιράκ και από τον μεσολαβητικό ρόλο που καλείται να παίξει η Αγκυρα τόσο με το Ιράν όσο και με τη Συρία και τους Παλαιστινίους ως τη συνεργασία στο «μεγάλο παιχνίδι» με τους υπάρχοντες, όπως ο Μπακού- Τσεϊχάν, και τους σχεδιαζόμενους, όπως ο «Ναμπούκο», αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου που μεταφέρουν τα καύσιμα της Κασπίας Θάλασσας στη Δύση παρακάμπτοντας τη Ρωσία.

Στα ανταλάγματα για τη συνεργασία της Τουρκίας στους παραπάνω τομείς ο κ. Ομπάμα δεν προσέφερε μόνο τη βελτίωση των διμερών σχέσεων που έχουν «παγώσει» μετά το 2003, ως αποτέλεσμα της άρνησης της Άγκυρας να επιτρέψει τη διέλευση αμερικανικών στρατευμάτων προς το Ιράκ. Η πρόθεση των ΗΠΑ για αναβάθμιση του «διεθνούς» στάτους της Τουρκίας, όπως φάνηκε και από την πρόσκλησή της στη σύνοδο κορυφής του G20, η ανανέωση της υποστήριξης της Ουάσιγκτον στην ευρωπαϊκή προοπτική της Άγκυρας και βέβαια οι υποσχέσεις για γρήγορο «ξεπάγωμα» των τουρκικών διαπραγματεύσεων με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τη συνομολόγηση ενός ακόμη «δανείου σωτηρίας» είναι τα «κρυφά χαρτιά» του αμερικανού προέδρου σε αυτή τη διαπραγμάτευση.

Ενώ από το βήμα της Βουλής τόνισε ότι «οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται και δεν θα βρεθούνποτέ σε πόλεμο με το Ισλάμ» και αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ομιλίας του- που αναμεταδιδόταν ζωντανά από όλα τα μεγάλα αραβικά δίκτυα- στην ανάγκη σφυρηλάτησης ισχυρότερων δεσμών ανάμεσα σε Αμερικανούς και σε μουσουλμάνους.

Η αναφορά του για πρώτη φορά στο Μεσανατολικό μετά τη συγκρότηση της νέας ισραηλινής κυβέρνησης, εμμέσως ζήτησε τη βοήθεια της Τουρκίας για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας. Όπως είπε, πιστεύει ότι οι ΗΠΑ και η Τουρκία «μπορούν να βοηθήσουν» το Ισραήλ και τους Παλαιστινίους να «επιτύχουν τον στόχο» . Αντίστοιχο ρόλο της Τουρκίας ως μεσολαβητή έδειξε να προκρίνει τόσο έναντι της Συρίας όσο και έναντι του Ιράν- το οποίο πάντως κάλεσε ξανά να παραιτηθεί των όποιων πυρηνικών φιλοδοξιών του ζητώντας από τους ιρανούς κυβερνώντες να αποφασίσουν «αν θέλουν να κατασκευάσουνένα [πυρηνικό] όπλο ή να οικοδομήσουν ένα καλύτερο μέλλονγια το λαό τους».

Όσον αφορά τον «σκόπελο» της αρμενικής γενοκτονίας «έκανε τον Γερμανό» κάνοντας λόγο για τα «τρομερά γεγονότα του 1915». Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Ομπάμα τόνισε ότι οι απόψεις του για τη σφαγή των Αρμενίων «παραμένουναμετάβλητες»(έχει υιοθετήσει τον όρο γενοκτονία) αλλά δεν ήθελε να τις επαναλάβει για να μη χαλάσει τις προσπάθειες διαλόγου μεταξύ Άγκυρας και Ερεβάν.