Ψάχνουν για κοινούς παρονομαστές

Κομβικής σημασίας για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων αναδεικνύεται η επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού στα μέσα Μαΐου στην Αθήνα.Η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει ότι μέχρι τότε θα έχει δημιουργηθεί ευνοϊκό πεδίο, ώστε η άφιξη του κ. Ερντογάν να συνοδευτεί και με μια πρώτη κίνηση καλής θέλησης από τουρκικής πλευράς, η οποία είναι πλέον αναγκαία για να μπουν στέρεες και ισότιμες βάσεις στη διαδικασία επαναπροσέγγισης των δύο χωρών.

Κυρίως όμως μια τέτοια κίνηση είναι αναγκαία για να «νομιμοποιήσει» στα μάτια της κοινής γνώμης τις πρωτοβουλίες που πρόκειται να αναληφθούν στα θέματα που αποτελούν τον σκληρό πυρήνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.


Η κυβέρνηση, συνεχίζοντας τη μεθοδολογία που εφάρμοσε ο Γ. Παπανδρέου ήδη από το 1999, επενδύει στη διεύρυνση της διμερούς συνεργασίας σε όλους τους τομείς, ώστε να δημιουργηθεί «κοινότητα συμφερόντων» που θα λειτουργεί και ως μηχανισμός απόσβεσης των κραδασμών που προκαλεί η ένταση είτε στο Αιγαίο είτε στη Θράκη ή στην Κύπρο.

Η προετοιμασία
Τα μέτρα που ανακοίνωσαν στην Αγκυρα την Πέμπτη οι κ. Δρούτσας και Νταβούτογλου, για το Συμβούλιο Στρατηγικής Συνεργασίας (με ανά έτος συνεδρίαση υπό την προεδρία των δύο πρωθυπουργών και με τη συμμετοχή δέκα υπουργών από κάθε πλευρά), τα 5 Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), που αφορούν κυρίως την αλληλοκατανόηση των στρατιωτικών των δύο χωρών κ.ά., στοχεύουν ακριβώς στη συμπλήρωση ενός «υποστρώματος» που είχε δημιουργηθεί την προηγούμενη δεκαετία.

Ο έμμεσος διάλογος, τον οποίο πραγματοποίησαν ο κ. Δρούτσας και ο Α. Νταβούτογλου μέσω συνεντεύξεων τους την παραμονή της επίσκεψης του Ελληνα υπουργού στην Αγκυρα, έδειξε την απόσταση που χωρίζει τις δύο χώρες και πόσο ευαίσθητες είναι οι σχέσεις, όσο παραμένουν άλυτα τα πολιτικά προβλήματα και διατηρούνται οι εδαφικές αμφισβητήσεις της Τουρκίας έναντι της χώρας μας. Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύεται σε ιδιαίτερα δύσκολη αποστολή η επιλογή «θέματος» επί του οποίου μπορεί να υπάρξει μια «θεαματική» κίνηση καλής θέλησης από τουρκικής πλευράς.

Στο τραπέζι παραμένουν οι προτάσεις για τη μείωση της στρατιωτικής έντασης στο Αιγαίο, με τη μορφή νέων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

Το πρόβλημα, βεβαίως, είναι όχι τόσο η έλλειψη ΜΟΕ, καθώς το Μνημόνιο Παπούλια - Γιλμάζ είναι αρκετά αναλυτικό, όσο η μη εφαρμογή του από την Τουρκία.

Οσον αφορά τις τουρκικές προτάσεις για «Κώδικα Συμπεριφοράς» στο Αιγαίο, η ελληνική πλευρά, αν και στην πράξη δείχνει να έχει υιοθετήσει τη λογική των «ήπιων αναχαιτίσεων», δεν είναι διατεθειμένη να συζητήσει το πακέτο αυτό, που παραβλέπει την παράνομη δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο, αλλά ζητά τον αυτοπεριορισμό των ελληνικών αντιδράσεων.

Οι διερευνητικές συνομιλίες
Το «αγκάθι» της υφαλοκρηπίδας

Στη διαδικασία των διερευνητικών συνομιλιών, υπάρχουν δύο σημαντικά και κρίσιμα ερωτήματα.

Οι δύο χώρες συζητούν από εντελώς διαφορετική βάση το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας, με την Τουρκία να επιμένει ότι υπάρχουν αλληλένδετα και εκκρεμή προβλήματα με αυτό της υφαλοκρηπίδας και την Ελλάδα να αντιτείνει ότι υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, κάτι που είναι ορθό, εφόσον δεν υφίσταται εδαφική αμφισβήτηση...

Ετσι, εφόσον δεν αποσυρθεί η τουρκική αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας, είναι απολύτως απίθανο να υπάρξει επιτυχής κατάληξη των διερευνητικών επαφών.

Ακόμη όμως κι αν συμφωνηθεί η παραπομπή της διαφοράς στη Χάγη, δεν θα είναι δυνατή η σύναψη Συνυποσχετικού, καθώς θα πρέπει να περιγραφεί ο χαρακτήρας της διαφοράς και το συγκεκριμένο εδαφικό καθεστώς επί του οποίου θα γίνει η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

Με τις δυσκολίες σε όλα αυτά τα μέτωπα, το Κυπριακό παραμένει πεδίο στο οποίο ο κ. Ερντογάν μπορεί πιο ανώδυνα να αναλάβει πρωτοβουλίες. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο κ. Δρούτσας στη συνέντευξή του στη «Σαμπάχ» απάντησε ότι μια έμπρακτη απόδειξη της καλής θέλησης του κ. Ερντογάν για βελτίωση των σχέσεων θα ήταν η άνευ όρων απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο.

Η ιδέα αυτή δεν είναι ξένη με την αντίληψη του κ. Ερντογάν ότι τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα στην Κύπρο είναι πλέον περιττό βάρος και εκτός των άλλων αποτελούν «εκτροφείο» ακραίων εθνικιστικών ιδεών και οργανώσεων τύπου Εργκένεκον.

Η ενδεχόμενη εξαγγελία μείωσης ή συνολικής απόσυρσης των τουρκικών στρατευμάτων θα ήταν χρήσιμη για τον εξωραϊσμό της εικόνας της Τουρκίας, θα διευκόλυνε τον Δημήτρη Χριστόφια να την εμφανίσει ως ανταπόκριση στις δικές του κινήσεις καλής θέλησης προς τους Τουρκοκύπριους και θα προσέφερε ένα καλό επιχείρημα στον Γιώργο Παπανδρέου για να πείσει ότι η πολιτική προσέγγισης με την Τουρκία αποδίδει καρπούς?

Τα μηνύματα, εξάλλου, που μετέφερε ο κ. Δρούτσας από την Αγκυρα θα βρεθούν στο επίκεντρο των συνομιλιών που θα έχουν σήμερα και αύριο στη Λευκωσία ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου και ο πρόεδρος Δ. Χριστόφιας.

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ
Το σλόγκαν της «αμοιβαίας μείωσης» και οι παγίδες...
Ιδιαίτερα επίκαιρη λόγω και της οικονομικής κρίσης είναι η συζήτηση για το περίφημο «μέρισμα ειρήνης» που θα προκύψει από την «αμοιβαία μείωση των εξοπλισμών». Ομως αυτό θα είναι το τέλος της διαδρομής και της διαδικασίας εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων και όχι η αφετηρία.

Οσο διατηρείται η απειλή εναντίον της χώρας μας και η έμπρακτη αμφισβήτηση της εδαφικής κυριαρχίας της, δεν μπορεί καμία κυβέρνηση να αποδεχθεί την οποιαδήποτε συμφωνία που οδηγεί σε εκούσιο αφοπλισμό της.

Παραβλέπεται, επίσης, το γεγονός ότι η Ελλάδα αμύνεται σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον λόγω της έκτασης του Αιγαίου και του μεγάλου αριθμού νησιών που απαιτούν πολύ μεγαλύτερη και διασπαρμένη δύναμη πυρός, ως αποτροπή έναντι μιας τουρκικής ακτής με πολύ μεγάλο στρατηγικό βάθος απ’ όπου αποβατικές δυνάμεις μπορούν να δράσουν σε διάστημα λίγων μόλις λεπτών.

Η «αμοιβαία μείωση» εξοπλισμών, εφόσον δεν έχει προηγηθεί η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, απλώς θα καταστήσει πιο ευάλωτη την ελληνική άμυνα. Το σλόγκαν περί «αμοιβαίας μείωσης των εξοπλισμών» παραβλέπει επίσης ότι η Ελλάδα εξοπλίζεται για να αντιμετωπίσει την τουρκική απειλή, ενώ δεν συμβαίνει το αντίστοιχο με την Τουρκία, η οποία υπερεξοπλίζεται για να υποστηριχθούν στρατιωτικά οι στρατηγικοί στόχοι της ανάληψης ρόλου περιφερειακής δύναμης στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία.

ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
ΕΘΝΟΣ

Read more: http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/04/blog-post_6658.html#ixzz0koOeo0YT