ΤΟ ΙΣΧΥΡΟ ΚΕΝΤΡΟ CSIS ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

Μια νέα πολυσέλιδη έκθεση για τις στρατηγικές επιλογές των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων δημοσιεύει το γνωστό Αμερικανικών συμφερόντων κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (Center of Strategic and International Studies-CSIS). Την ειδική ανάλυση-έκθεση συνένταξαν για λογαριασμό του διεθνούς κύρους αμερικάνικου κέντρου οι Stephen J. Flanagan and Samuel J. Brannen σε συνεργασία με τους Bulent Aliriza, Edward Chow, Andrew C. Kuchins, Haim Malka, Julianne Smith, Ian Lesser, Eric Palomaa, Alexandros Petersen.

Η έκθεση του CSIS δημοσιεύεται σήμερα λίγες μέρες πριν το μείζονος πολιτικής σημασίας ταξίδι του Αμερικανού Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στην Τουρκία. Ταξίδι που σαφώς ενισχύει το ρόλο της γείτονος στην περιοχή καθιστώντας την ακόμα ισχυρότερη. Το πολυσέλιδο κείμενο καλύπτει όλο το φάσμα των Αμερικανο-Τουρκικών σχέσεων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο που καλείται να παίξει στην ευρύτερη περιοχή της η Άγκυρα, «ως αξιόπιστος εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών, και αφού νωρίτερα έχει εργαστεί περισσότερο για την εδραιώση της δημοκρατίας στο εσωτερικό. Η έκθεση του συστείνει ακόμη περισσότερες «μεταρρυθμίσεις, αναγκαίες για την ευρωπαϊκή ένταξή της». Η ανάλυση έκθεση των σοφών της αμερικανικής διπλωματίας έρχεται μετά από μια ψυχρή περίοδο των σχέσεων Ουάσιγκτον-Άγκυρας και αυτό έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία. Περίοδος χυψρών σχέσεων ξεκίνησε το διάστημα του πολέμου στο Ιράκ(2003) με την άρνηση της τουρκίας να επιτρέψει την διέλευση από τον εναέριο χώρος της αμερικανικών μαχητικών, και σήμερα τυπικά κλείνει τον κύκλο της με το ταξίδι όχι απλής αναθέμανσης αλλά αναβάθμισης των διμερών ΑμερικανοΤουρκικών σχέσεων. Η πορεία των αμερικανο-τουρκικών σχέσων έχει αλλάξει πολύ προς το καλύτερο, με τις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα να επιδιώκουν ακόμη περισσότερη συνεργασία σε διμερές επίπεδο. Η έκθεση των γνωστού ισχυρού think tank εστιάζει στην «ενεργοποίηση των σχέσεων», παρακάμπτοντας τα θέματα εκείνα που πιθανά να δημιουργήσουν εκ νέου μια απόσταση μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Άγκυρας. Η έκθεση στο κεφάλαιο που αναφέρεται σε αυτή την «ενεργοποίηση των διμερών σχέσεων» και κατ'επέκταση αναβάθμιση, επισημαίνει την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός πλαισίου συνεργασίας με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, στοχεύοντας ακριβώς στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών. Η ατζέντα για τον σχεδιασμό αυτό της ενίσχης των διμερών σχέσεων -σύμφωνα με τους συντάκτες της-οφείλει να στηριχτεί στο σύμφωνο του 2006 για το Κοινό Όραμα και τον Διάλογο μεταξύ των δυο χωρών, το οποίο επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από την υπουργό των Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον κατά την επίσκεψή της στην Άγκυρα. Η έκθεση προτείνει ακόμα την δημιουργία ενός υψηλού επιπέδου διάλογου -κατά περιόδους-, παράλληλα με ένα σχέδιο δράσης με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, με στόχο την αναβάθμιση της συνεργασίας αλλά και την διευθέτηση των όποιων πολιτικών διαφορών, με ομάδες εργασίας να επιβλέπουν την εφαρμογή των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται. Η ατζέντα, σύμφωνα πάντα με το CSIS και ακολουθώντας δυνητική σύνταξη, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων

-την συνεργασία Άγκυρας και Ουάσιγκτον στο Ιράκ (ενίσχυση της σταθερότητας) στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν, στρατιωτική συνεργασία, ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων

-συνεργασία σε διάφορα μεγάλης σημασίας θέματα που, αν και υπάρχουν σημαντικές πολιτικές διαφορές στον τρόπο πολιτικής διαχείρησης αντίστοιχα από ΗΠΑ και Τουρκία και χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, ωστόσο όμως τα συμφέροντα των δυο χωρών είναι σε γενικές γραμμές γεωστρατηγικά είναι παρόμοια. Εδώ, μαζι με την Ρωσία και την Αρμενία, βρίσκεται και η Ελλάδα...

-Διαχείριση διμερών πολιτικών θεμάτων, στα οποία διαπιστώνονται ουσιαστικές ή μικρότερες διαφορές μεταξύ των δυο πλευρών (σχέσεις με το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα, Ρωσία, τουρκική δημοκρατία),

-αμερικανο-τουρκικός επιχειρηματικός διάλογος

-διμερείς αμυντικές σχέσεις

-ανάπτυξη σχέσεων μεταξύ του Κογκρέσου και της τουρκική βουλής

-ενθάρρυνση για την ανάπτυξη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Αρμενίας, αλλά και δημιουργία τουρκο-αρμενικής επιτροπής να επανεξετάσει το κομμάτι της ιστορίας που αποτελεί σημείο τριβής των δυο πλευρών.

Η εν λόγω έκθεση επισημαίνει ότι η αβεβαιότητα στις διμερείς σχέσεις Ουάσιγκτον - Άγκυρας αποτελεί το ψήφισμα του Κογκρέσου για την Αρμενική Γενοκτονία, ένα θέμα που, όπως προειδοποιεί η έκθεση, αν ο πρόεδρος Ομπάμα δεν κάνει κάτι να σταματήσει την θέσπιση του ή χρησιμοποιεί ο ίδιος τον όρο γενοκτονία, η τουρκική απάντηση θα είναι σκληρή.



Το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών(CSIS) εκτιμά ότι η Τουρκία πιθανά να μπαίνει σε μια νέα μεταβατική περίοδο αβεβαιότητας, με το μέλλον της χώρας να καθορίζεται τόσο από την εσωτερική σύγκρουση μεταξύ ισλαμιστών και κεμαλικών, όσο και από εξωτερικούς παράγοντες, την παγκόσμια οικονομική κρίση και τις αποφάσεις των ευρωπαίων ηγετών για την ένταξη της Τουρκίας στην Έυρωπαϊκή Ένωση.

Η έκθεση προχωρά στην κατηγοριοποιημένη καταγραφή-παρουσίαση των διαφόρων παραμέτρων της τουρκικής πολιτικής πραγματικότητας, διατυπώνοντας στη συνέχεια εκδοχές-προτάσεις για την αμερικανική πολιτική στα συγκεκριμένα θέματα:

-Η αλλαγή της τουρκικής δυναμικής (σχέσεις στρατού-πολιτικής, το θέμα των κούρδων, η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, το κυπριακό),

-Τουρκία και Μέση Ανατολη (Ιράκ, Ιράν, Συρία, Ισραήλ),

-Τουρκία, Ρωσία, Μαύρη Θάλασσα, Καύκασος και Κεντρική Ασία (Μαύρη Θάλασσα, Καύκασο και περιοχή της Κασπίας, Κεντρική Ασία, Αφγανιστάν και Πακιστάν)

-Τουρκία ως ενεργειακός κόμβος (προκλήσεις και δυνατότητες ).

Μετά το τέλος της κάθε θεματικής καταγραφής, οι συντάκτες της έκθεσης προχωρούν σε συγκεκριμένες προτάσεις-επιλογές της αμερικανικής πολιτικής για την στάση τους στα συγκεκριμένα θέματα.

-Η διπλωματική οδός με τις κυβερνήσεις της ΕΕ θεωρείται ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την στήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας,

-Για το Κυπριακό η έκθεση επισημαίνει ότι οι διπλωματικές σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα οφείλουν να συνδέονται παράλληλα με την άσκηση σταθερής πίεσης προς της ελληνο-κυπριακή πλευρά για συμφωνία με την κυβέρνηση Ταλάτ, προς την ΕΕ για την απομόνωση των λιμανιών, προς την τουρκική κυβέρνηση να προβεί σε κινήσεις, συνεπείς προς τις δεσμεύσεις της προς την ΕΕ, για την ομαλοποίηση των σχέσεων με την Λευκωσία.

-Για το θέμα των Κούρδων, να αναληφθεί διπλωματική πρωτοβουλία εκ μέρους των ΗΠΑ προκειμένου να φέρουν κοντά τα δυο μέρη (Τουρκική και Κουρδική ηγεσία) προς επίτευξη συμφωνίας για την αντιμετώπιση του της απειλής του PKK, γεγονός που θα διασφαλίζει την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας και θα διευκολύνει την τουρκικές εμπορικές σχέσεις με την κουρδική περιοχή του Ιράκ.

-σε σχέση με το Ιράν, η Τουρκία μπορεί να παίξει έναν σημαντικό ρόλο στον αμερικανο-ιρανικό διάλογο, ωστόσο η Άγκυρα οφείλει να επιδείξει προθυμία για επιβολή σκληρότερων μέτρων προς το Ιράν -ξεκινώντας από τον ΟΗΕ-, στην περίπτωση που αποτύχουν οι διπλωματικές προσπάθειες και η Τεχεράνη συνεχίζει να επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.

-Καθορισμός των περιοχών της Μέσης Ανατολής, όπου η τουρκική διπλωματία θα παίξει σηματικό ρόλο για τα κοινά (αμερικανο-τουρκικά), με περισσότερο συντονισμό, ώστε η Άγκυρα να συμβάλει στην σταθερότητα της περιοχής.

-προτείονται επίσης συγκεκριμένα βήματα της Άγκυρας, προκειμένου η Ουάσιγκτον να αναγνωρίσει τον διαμεσολαβητικό ρόλο της Τουρκίας με τους γείτονές της στην Μ.Α., ώστε να είναι χρήσιμη στις αμερικανικές προσπάθειες για έναρξη του διαλόγου με την Συρία και το Ιράν.

-Ενίσχυση εκ μέρους των ΗΠΑ των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων.

-αποστολή εκπαιδευτών (στρατού-αστυνόμευσης)στο Αφγανιστάν. Η Τουρκία μπορεί να απίξει έναν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης του Αφγανιστάν και να συμβάλει θετικά στις σχέσεις μεταξύ Αφγανιστάν και Πακιστάν.

-Αμερικανική βοήθεια στις προσπάθειες της Τουρκίας να συμπληρώσει το Concept Της πλατφόρμας για την Σταθερότητα και Συνεργασία στον Καύκασο, συνεργασία με την Γαλλία ώστε να συμπεριληφθεί η Τουρκία στο Munsk Group (πριμοδοτείται από το ΟΑΣΕ), για την επίβλεψη των διαπραγματεύσεων της διαμάχης Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

-Αμερικανική στήριξη στος προσπάθειες της Τουρκίας την οικονομική συνεργασία και την ασφάλεια στην Μαύρη Θάλασσα, ενθαρρύνοντας παράλληλα την ανάμιξη της Ουκρανίας, Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην «Αρμονία της Μαύρης Θάλασσας» και αντίστοιχα στις ναυτικές δραστηριότητες (της Μαύρης Θάλασσας). Επίσης οι ΗΠΑ οφείλουν σιωπηρά να συζητήσουν με την Τουρκία την μελλοντική διαχείριση κρίσεων στην περιοχή που πιθανά να απαιτούν μια πιο δυναμική απάντηση από αυτή που μπορεί να δοθεί σύμφωνα με τους περιορισμούς της συμφωνίας Montreux.

Για την ενέργεια η έκθεση των σοφών του ισχυρού think tank αναφέρει τα εξής

-οι ΗΠΑ να στηρίξουν την ανάπτυξη της Τουρκίας ως διάδρομο μεταφοράς ενέργειας στις παγκόσμιες αγορές, ενισχύοντας την Άγκυρα να βελτιώσει ακόμα περισσότερο το ρόλο της, αλλά και τι χρειάζεται ώστε να προωθηθούν τα αμοιβαία συμφέροντα.

-πρώτη προτεραιότητα η ενίσχυση των πηγών για την αύξηση της παραγωγής, ειδικά του φυσικού αερίου στην Κεντρική Ασία. Ανάγκη διακριτικής διπλωματίας στην Κεντρική Ασία και την Κασπία προς ευθυγράμμιση των κρατών και των εμπορικών συμφερόντων, χωρίς να προκληθεί η αντίδραση ανταγωνιστών προς την αντίθετση κατεύθυνση.

-διορισμός εκ μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ ανώτερων αξιωματούχων για την ευρωπαϊκή ενέργεια, προκειμένου να ενισχυθεί ο συντονισμός της πολιτικής των εμπλεκομένων φορέων και να προετοιμαστεί η εμπλοκή των ΗΠΑ με άλλες κυβερνήσεις και την ενεργειακή βιομηχανία.

-κατάρτιση αποτελεσματικής αμερικανικής στρατηγικής για ένα σύντομα ολοκληρώσιμο project για την κατασκευή αγωγού, που μπορεί εν συνεχεία να συνδεθεί με άλλους, όπως αυτός που ενώσει την Τουρκία, Ελλάδα, Ιταλία. ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΣΑΣ



Μετά από όσα διαβάσατε εμείς θα συνεχίσουμε να θέτουμε μόνιμα και επίμονα τα εξής ερωτήματα:

Πού είναι(και τι κάνουν; αν κάνουν... κάτι κάτι) τα αντίστοιχα ελληνικών συμφερόντων Ελληνοαμερικάνικα Think Tank;

Που είναι το Ελληνικών και Κυπριακών συμφερόντων «οργανωμένο» Lobby στις ΗΠΑ ; { με μοναδική ίσως θετική εξαίρεση σε αυτή την πλήρη απραξία τους Κύπριους κ. Πανίκο Παπανικολάου, Φίλιππα Κρίστοφερ που πράγματι εργάζονται κατά το μέτρο των δυνατοτήτων τους για την προώθηση των εθνικών μας θεμάτων}

Που είναι το ελληνικό Υπουργείο εξωτερικών και τι κάνει για να πείσει για τις γεωστρατηγικές δυνατότητες και τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή;

Ποια είναι η ελληνική γεωστρατηγική πολιτική στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων της Μ. Ανατολής της Ε.Ε. στο διεθνές προσκήνιο;

Που είναι τα ελληνικά think tank να αναλύσουν με στοιχεία και επιχειρηματολογία πολιτική και οικονομική τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας ;

Τι κάνουμε εμείς ως ενιαίος "οργανωμένος" Ελληνισμός;

Ο κάθε ένας μας ας δώσει τις δικές του απαντήσεις σε όλα αυτά και πολλά άλλα ερωτηματικά...

ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΤΑΚΙΤΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ GREEK AMERICAN NEWS AGENCY

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ