Η Χάγη έχει «αγκάθια» και για την Ελλάδα Το χρονοδιάγραμμα, οι προσεγγίσεις και τα νέα δεδομένα στα ελληνοτουρκικά

Της Δωρας Aντωνιου

Το χρονοδιάγραμμα στις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία, το οποίο έθεσε ο υπουργός Εξωτερικών κ. Δημήτρης Δρούτσας με τη συνέντευξή του στην «Κ» την περασμένη Κυριακή, δείχνει να προβληματίζει έμπειρους διπλωμάτες ως προς τη σκοπιμότητα και την αποτελεσματικότητά του. Το σίγουρο είναι ότι σε μεγάλο βαθμό εξέπληξε πολλούς στο υπουργείο Εξωτερικών, σε υπηρεσιακό επίπεδο, που δεν ήταν ενήμεροι των προθέσεων της πολιτικής ηγεσίας να προβεί σε αυτή τη δημόσια τοποθέτηση, η οποία διαμορφώνει νέα δεδομένα στα ελληνοτουρκικά.

Από τη διατύπωση του κ. Δρούτσα και ιδιαίτερα από την αναφορά του ότι θα κριθεί η αξιοπιστία του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από τις κινήσεις του μετά τις εκλογές, σε σχέση με τις διερευνητικές επαφές, διπλωματικές πηγές εξάγουν το συμπέρασμα ότι ο κ. Ερντογάν έχει αναλάβει σχετικές δεσμεύσεις, ουσιαστικά έχει αποδεχθεί ή έχει συνδιαμορφώσει χρονοδιάγραμμα στις διερευνητικές επαφές, με ορόσημο τις εκλογές του Ιουνίου στην Τουρκία. Η ελληνική πλευρά είχε θέσει, διά στόματος του πρωθυπουργού κ. Γιώργου Παπανδρέου, θέμα χρονοδιαγράμματος από πέρυσι τον Μάιο, όταν άρχισαν εκ νέου οι διερευνητικές επαφές, με διάθεση εντατικοποίησης της διαδικασίας.

Εδώ και καιρό έχει διαφανεί ότι στο πλαίσιο των διερευνητικών υπάρχει καταρχήν συμφωνία όσον αφορά την υφαλοκρηπίδα, με κυμαινόμενο και διαφοροποιημένο εύρος κατά περιοχή. Οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, ότι το Καστελλόριζο δεν περιλαμβάνεται στη συζήτηση αυτή και η αντίδραση της Αθήνας ότι «συζητάμε για τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας από τον Εβρο μέχρι το Καστελλόριζο», αναδεικνύουν ένα σημείο, στο οποίο οι δύο πλευρές ακόμη δεν έχουν συμφωνήσει.

Στις τάξεις των διπλωματών, σε σχέση με την απόφαση του κ. Δρούτσα να αναφερθεί δημοσίως σε χρονοδιάγραμμα, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις. Ορισμένοι επισημαίνουν ότι είναι χρήσιμο να υπενθυμίζεται στην Τουρκία ότι η διαπραγμάτευση στο πλαίσιο των διερευνητικών διεξάγεται εντός συγκεκριμένων παραμέτρων, μία από τις οποίες είναι και η χρονική διάρκειά τους.

«Αγκάθια»
Δεν λείπουν και εκείνοι που αναφέρουν, ωστόσο, ότι η Αθήνα κινδυνεύει να εγκλωβιστεί στο χρονοδιάγραμμα που η ίδια προβάλλει. Οπως λένε, η Αγκυρα μπορεί κάλλιστα να αποδεχθεί την πρόταση για παραπομπή στη Χάγη, εξέλιξη που θα προσδώσει νέα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στη διαδικασία. Η προσφυγή στη Χάγη προϋποθέτει τη σύνταξη συνυποσχετικού από τις δύο πλευρές, η οποία έχει «αγκάθια» και για τη χώρα μας, που θα πρέπει να απαντήσει σε συγκεκριμένα ερωτήματα: εάν αποδέχεται ότι υπάρχουν περισσότερες της μιας (υφαλοκρηπίδα) διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, ώστε αυτές να καταγραφούν στο συνυποσχετικό. Εμπειροι διπλωμάτες τονίζουν ότι η Τουρκία θα θελήσει, στην περίπτωση σύνταξης συνυποσχετικού, να συμπεριλάβει σε αυτό όλες τις διεκδικήσεις και τις αμφισβητήσεις της.

Η Αθήνα θα πρέπει να απαντήσει επίσης για τη θέση της επί της τουρκικής θεωρίας των «γκρίζων ζωνών», από την οποία εκτιμάται ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί η Αγκυρα. Είναι αποδεκτή από ελληνικής πλευράς η από κοινού παραπομπή του θέματος στη Χάγη και υπό ποίες προϋποθέσεις;

Ενα άλλο θέμα επί του οποίου οι δύο πλευρές θα κληθούν να συμφωνήσουν κατά τη σύνταξη συνυποσχετικού, είναι η νομική βάση επί της οποίας θα ζητηθεί η γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου. Η Αθήνα επαναλαμβάνει στις τοποθετήσεις της ότι η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας είναι το πλαίσιο εντός του οποίου εξετάζει και εδραιώνει τις θέσεις της. Ωστόσο, η Αγκυρα, που δεν έχει κυρώσει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, εκτιμάται ότι σε περίπτωση προσφυγής στη Χάγη θα έθετε θέμα διαφορετικής νομικής βάσης. Το επιχείρημα που η Τουρκία κατά καιρούς ανασύρει και προβάλλει είναι ότι το Αιγαίο είναι κλειστή θάλασσα και ως τέτοια θα πρέπει να αξιολογηθεί.

http://news.kathimerini.gr