H Τουρκική Ειρήνη … στο Αζερμπαϊτζάν

Του Μάριου Ευρυβιάδη

"Μηδενικά προβλήματα με τους γείτονές της" θέλει η Τουρκία κατά τον Μέγα Μάγιστρο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, τον γνωστό μας πλέον Αχμέντ Νταβούτογλου. Σήκωσε μπαϊράκι ο σημερινός Υπουργός Εξωτερικών της ισλαμικής κυβέρνησης του Ερντογάν και γυροφέρνει τη γειτονιά του και τον κόσμο όλο, προσφέροντας τις υπηρεσίες της χώρας του για την "παραγωγή ειρήνης".

Μάλιστα, για να προσδώσει μεγαλύτερη νομιμοποιητική βάση στη στρατηγική της ισλαμικής του κυβέρνησης, ο κ. Υπουργός δήλωσε ότι δεν πράττει τίποτα περισσότερο παρά να εφαρμόζει το μεγάλο όραμα και την πολιτική του Μεγάλου Ηγέτη, του Κεμάλ, που την κωδικοποίησε με τη φράση "ειρήνη στην Τουρκία, ειρήνη στον κόσμο".

Ειρήνη στην Τουρκία, βέβαια, σήμαινε τότε και σημαίνει ακόμη σήμερα τον εκτουρκισμό των εβδομήντα και πλέον εθνικών μειονοτήτων στην Τουρκία και επανειλημμένες σφαγές Κούρδων και Αλεβίδων στο μεσοδιάστημα. Σε ότι αφορούσε δε τους μη-μουσουλμανικούς πληθυσμούς αυτό σήμαινε τη σχεδόν φυσική τους εξαφάνιση. Εδώ αναφέρομαι σε αυτά που έλαβαν χώρα όχι πρίν το 1923, αλλά μετά. Μετά τη σύναψη της Συνθήκης της Λωζάνης, παρέμειναν 400.000 Έλληνες στην Τουρκία προστατευόμενοι είτε ως Έλληνες είτε ως Τούρκοι υπήκοοι, δηλαδή Ρωμιοί. Σήμερα ο αριθμός τους δεν υπερέβαινε τους 500. Τα δε δύο νησιά, η Ίμβρος και η Τένεδος που είχαν ακμάζοντα ελληνικό πληθυσμό, ο οποίος τότε δεν είχε επηρεαστεί από τις πολεμικές συγκρούσεις είναι σήμερα τελείως εκτουρκισμένα.

Αναφορικά με το μέρος της διακήρυξης του Κεμάλ που αφορούσε τον κόσμο, καταγράφεται η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας κατά της Συρίας, από την οποία η φιλειρηνική Τουρκία του Κεμάλ απέσπασε την επαρχία της Αλεξανδρέττας, παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ένα άλλο δείγμα γραφής υπήρξε ο επιθετικός πόλεμος της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974, όπως επίσης και οι κυριολεκτικά αμέτρητες τουρκικές επιδρομές κατά του Ιράκ, που χρονολογούνται από τα τέλη του 1970 και δεν έχουν τερματιστεί ακόμη.

Όλα αυτά είναι παλιές ιστορίες θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς. Σήμερα έχουμε πολλαπλά δείγματα γραφής ότι η Τουρκία των Ισλαμιστών "κλείνει" τα αρνητικά της μέτωπα (βλ. Αρμενία, Συρία) και πρωτοστατεί ως παράγων ειρήνης σε πληθώρα άλλων διεθνών μετώπων, όπως για παράδειγμα το αραβοϊσραηλινό, το Ιράν, το Αφγανιστάν κ.λπ.

Υπάρχει όμως ένα άλλο παράδειγμα που εκτιμώ ότι μας αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο του Νταβούτογλου και των Ισλαμιστών ομοϊδεατών του. Και δεν αναφέρομαι ούτε στην κατοχική παρουσία της Τουρκίας στην Κύπρο, ούτε στην επεκτατική της πολιτική έναντι της Ελλάδας. Αναφέρομαι, αντίθετα, στην τουρκική πολιτική έναντι του αδελφικού και γειτονικού της κράτους, του Αζερμπαϊτζάν.

Οι υφιστάμενες σχέσεις Τουρκίας - Αζερμπαϊτζάν αποδεικνύουν, εκ των πραγμάτων, ότι η ειρήνη που επικαλείται, εκθειάζει και προωθεί η Τουρκία του Νταβούτογλου είναι η ειρήνη όπως αυτός την ορίζει. Είναι η τουρκική ειρήνη. Είναι το καθεστώς που η Τουρκία επιδιώκει να επιβάλλει σε Κύπρο και Ελλάδα.

Ενώ γράφεται το κείμενο αυτό ένας κυριολεκτικά ψυχρός πόλεμος διεξάγεται μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν, με το τελευταίο να προσκαλεί τη Ρωσία να επανεγκαταστήσει στρατιωτικές βάσεις στη χώρα, καθώς θεωρεί ότι προδόθηκε από το... αδελφικό της κράτος, την Τουρκία. Η τελευταία, ως γνωστόν, ανακοίνωσε την αποκατάσταση των διπλωματικών της σχ΄σεων με την Αρμενία, εξέλιξη η οποία εξόργισε τους Αζέρους, δεδομένου ότι αρμενικές στρατιωτικές δυνάμεις εξακολουθούν να ελέγχουν ένα μέρος των εδαφών τους, εδώ και δύο δεκατίες.

Η λανθάνουσα σύγκρουση Αζερμπαϊτζάν - Τουρκίας δεν περιορίζεται μονάχα στο παραπάνω. Τουε τελευταίους μήνες, το Αζερμπαϊτζάν έχει συνομολογήσει συμφωνίες με τη Ρωσία, το Ιράν και τη Βουλγαρία, προκειμένου να διοχετεύσει το φυσικό του αέριο και το πετρέλαιό του στη διεθνή αγορά, παρακάμπτοντας την Τουρκία. Γιατί; Γιατί εδώ και χρόνια οι Τούρκοι κυριολεκτικά το κατακλέβουν, προσφέροντάς του ψίχουλα και επιβάλλοντάς του απαράδεκτες οικονομικές δουλείες σε διμερείς συμφωνίες για ενεργειακά ζητήματα. Και όλα αυτά με το τουρκικό σκεπτικό ότι οι Αζέροι δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να συνεχίζουν να αποδέχονται τους τουρκικούς όρους. Είναι όμως πλέον προφανές ότι ούτε ακόμη και αυτό το Αζερμπαϊτζάν, ένα τουρκογενές έθνος, δεν αποδέχεται να το διαφεντεύει η Τουρκία, η εξωτερική πολιτική της οποίας καθοδηγείται από το θιασώτη, δήθεν, της ειρήνης, Νταβούτογλου.