Η συνθήκη της Λισαβώνας, η ένταξη της Τουρκίας και των Σκοπίων, η Τσεχία και η Σλοβενία

Του Φάνη Μαλκίδη

Μέρος της συνέντευξης στο ραδιοφωνικό σταθμό της Θράκης Status radio (15 Δεκεμβρίου 2009)

Η αλήθεια είναι ότι λίγες γραμμές γράφονται και λίγες εικόνες, βλέπουμε για τη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Μία συνθήκη η οποία θα αλλάξει τη ζωή μας ( θεσμοθέτηση προέδρου και αντιπροέδρου των 27, ανθρώπινα δικαιώματα, εργασιακά, ρόλος Κοινοβουλίου, κ.ά). Ωστόσο με βάση την νέα ΕΕ που δημιουργεί η Συνθήκη, και σύμφωνα με τη στάση που κρατά η Ελλάδα και η Κύπρος, και άλλα κράτη- μέλη της ΕΕ, δίνονται μαθήματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.

Μάθημα 1ο

Η συνθήκη της Λισσαβώνας σε πολλές χώρες της ΕΕ κρίθηκε σε δημοψήφισμα, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου το δημοψήφισμα, μία άμεση έκφραση του λαού, απουσιάζει.

Μάθημα 2ο

Ο πρόεδρος της Τσεχίας μέχρι την τελευταία στιγμή αντέδρασε στην επικύρωση της συνθήκης αμφισβητώντας συνολικά τη συμβατότητά της με το Σύνταγμα της χώρας, αφού θεώρησε ότι θιγόταν εθνικά συμφέροντα. Εν προκειμένω η διεκδίκηση περιουσιών, αποζημιώσεων, κλπ από τα δύο εκατομμύρια Σουδήτες της Τσεχίας, οι οποίοι εκδιώχθηκαν μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σαν συνεργάτες των Ναζί. Ο πρόεδρος Κλάους άντεξε στα πιέσεις όλων των κρατών -μελών αλλά και της κυβέρνησης της χώρας του (!) και εξαιρέθηκε η μελλοντική διεκδίκηση από τη δημοκρατία της Τσεχίας, οποιαδήποτε αξίωσης.

Μάθημα 3ο

Η Σλοβενία είχε μεγάλες ενστάσεις για την ένταξη της Κροατίας, αφού υφίσταται ένα σημαντικό ζήτημα μεταξύ των δύο χωρών που αφορά τη διευθέτηση του προβλήματος ορισμού της οριογραμμής και των χωρικών υδάτων. Η Σλοβενία δεν άντεξε στις πιέσεις, έλαβε υποσχέσεις, υιοθέτησε μια μονομερή Διακήρυξη που αναφέρεται στη διένεξη για την οριογραμμή, ενώ προσανατολίζεται στην αποδοχή της πρότασης του Όλι Ρεν να παραπεμφθεί η διευθέτηση της διαφοράς στη διεθνή διαιτησία. Οι υποσχέσεις που έλαβε η Σλοβενία για ευνοϊκή ρύθμιση δεν είναι σίγουρο ότι θα τηρηθούν....

Μάθημα 4ο

Η Ελλάδα όπως και η Τσεχία έχει πρόβλημα με χιλιάδες ανθρώπους που έφυγαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίοι σύντομα θα διεκδικήσουν τις περιουσίες τους. Η Ελλάδα υπέγραψε τη Συνθήκη της Λισσαβώνας στις 13 Δεκεμβρίου 2007), και η επικύρωσή της έγινε από τη Βουλή των Ελλήνων στις 11 Ιουνίου 2008. Η ελληνική όμως πλευρά δεν έθεσε αντιρρήσεις όπως η Τσεχία, ώστε η εν λόγω συνθήκη να μην παρέχει σε συνεργάτες ξένων δυνάμεων- δωσίλογους των κατοχικών δυνάμεων το δικαίωμα να διεκδικήσουν περιουσίες.

Έτσι τέσσερις τουλάχιστον είναι οι παράμετροι της συνθήκης της Λισσαβώνας που συνδέονται με την Ελλάδα και ειδικά με θέματα περιουσιών. Οι Τσάμηδες στην Ήπειρο, οι Σλαβόφωνοι στη Μακεδονία και οι Τούρκοι και οι Βούλγαροι στη Θράκη. Μάλιστα οι Τσάμηδες, οι οποίοι έχουν ανακηρύξει την 27η Ιουνίου ως ημέρας γενοκτονίας από τους Έλληνες ισχυρίζονται ότι έχει ανοίξει ο δρόμος για τη διεκδίκηση των περιουσιών τους από την Ελλάδα. Αντίστοιχες διεκδικήσεις έχουν ξεκινήσει ή ετοιμάζουν και οι υπόλοιπες προαναφερθείσες ομάδες πληθυσμών, οι οποίες θεωρούν ότι έχουν ανάλογα δικαιώματα, με πρώτους του Βούλγαρους.

Μάθημα 5ο

Η Ελλάδα (και η Κύπρος ) δεν μπλόκαραν τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, ούτε καν υπήρξε επίλυση του ζητήματος του μη ανοίγματος των λιμανιών και αεροδρομίων της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, βάσει του ειδικού πρωτοκόλλου. Έτσι επί της ουσίας η Τουρκία δεν είχε κανένα απολύτως εμπόδιο στην πορεία της προς την ένταξη, ενώ παρουσιάζεται το οξύμωρο, η παράνοια, η Τουρκία να θέλει ενταχθεί στην ΕΕ, χωρίς να έχει αναγνωρίσει ένα μέλος της. Την Κυπριακή Δημοκρατία! Επίσης η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έβαλαν τα ζητήματα του τουρκικού ιμπεριαλισμού στο Αιγαίο, την Κύπρο και τη Θράκη. Και σέρνονται σε διαπραγματεύσεις, με πολιτικές δηλώσεις, διεθνείς διαιτησίες και δικαστήρια.

Βέβαια παραμένει ως έσχατο διαπραγματευτικό όπλο το βέτο. Ωστόσο με μία οικονομία στη γνωστή κατάσταση η οποία συνεχώς συνδέεται με ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και μία χώρα εξακοσίων χιλιάδων ανθρώπων που συγκρίνεται υποκριτικά και εμπορικά με τα εβδομήντα εκατομμύρια πως μπορείς να έχεις αισιοδοξία;

Μάθημα 6ο

Η Ελλάδα δεν πρόβαλλε αντιρρήσεις για την ένταξη της των Σκοπίων στην ΕΕ, αποσυνδέοντας ήδη από το πρόσφατο παρελθόν το θέμα του ονόματος. Η δήλωση της σουηδικής προεδρίας για διευθέτηση στη βάση του ΟΗΕ- δηλαδή σύμφωνα με έγγραφα που «διαρρέουν» της σύνθετης ονομασίας και της διμερούς μόνο χρήσης της- και οι εξελίξεις το επόμενο εξάμηνο, δηλώνουν ότι το θέμα πάει προς «συμβιβασμό».

Αντί επιλόγου

Τα συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου δεν μπορούν να αποτελούν πάρεργο, ούτε να διαπραγματεύονται με εφήμερες λογικές. Ούτε φυσικά να γίνεται συνεχώς επίκληση του επιχειρήματος ότι είναι «μικρές χώρες». Υπάρχουν παραδείγματα πολλών χωρών που κατόρθωσαν να επιβάλλουν τις απόψεις τους, σε ζητήματα εθνικών συμφερόντων, χωρίς να διαθέτουν το ειδικό βάρος που έχει ο ελληνικός λαός και τα κράτη του στην Ελλάδα και Κύπρο. Αν θεωρούνται μεγάλη ευθύνη τα παραπάνω ζητήματα, για συμπολιτεύσεις και αντιπολιτεύσεις, υπάρχει και η λύση του λαού. Δεν είναι ανήθικο να μην γίνονται στην πατρίδα της Δημοκρατίας δημοψηφίσματα;