Τουρκικός Τύπος – Επισκόπηση – Εσωτερικές και Εξωτερικές Εξελίξεις

Με ‘λευκή’ πρώτη και τελευταία σελίδα κυκλοφόρησε η εφημερίδα ‘Τζουμχουριέτ’ την Κυριακή 1/3. Το κύριο άρθρο –μια κάθετη στήλη στην αριστερή πλευρά της πρώτης σελίδας- με τίτλο «Ποιος θα (απομείνει να) μιλάει αν σιωπήσουμε εμείς;» εξηγούσε ότι η εφημερίδα θεώρησε ότι στην παρούσα περίοδο που διανύει ο τουρκικός Τύπος, έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος ‘πιο εντυπωσιακός από ένα κείμενο’ ως προειδοποίηση ενάντια στις προσπάθειες φίμωσης των ΜΜΕ.

Η αναφορά παει κατευθείαν στον Τ/Π Ερντογάν, ο οποίος επιτίθεται πλέον ανοιχτά εναντίον ‘μερίδας του Τύπου’ –συγκεκριμένα του δημοσιογραφικού ομίλου Ντογάν-, που τελευταία δέχθηκε επίσκεψη της εφορίας και αστρονομικό πρόστιμο κάπου 400 εκ Ευρώ. Πέραν των ευρωπαϊκών και αμερικανικών εφημερίδων, αλλά, και του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (ΙΡΙ) που έχουν κατακεραυνώσει τη στάση του Τ/Π εναντίον του Τύπου, οι επιθέσεις του Ερντογάν αποτελούν θέμα και στην πρόσφατη έκθεση του Στέητ Ντηπάρτμεντ για την Τουρκία. (Η ‘Τζουμχουριέτ’ άρχισε να εκδίδεται το 1924, λέγεται ότι ο ίδιος ο Ατατούρκ κάλεσε τον Ναντίρ Ναντί να την ιδρύσει και θεωρείται η πρώτη εφημερίδα της Τουρκικής Δημοκρατίας (η δεύτερη παλαιότερη είναι η ομογενειακή ‘Απογευματινή’, που ιδρύθηκε το 1925). Η εφημερίδα στήριξε την πολιτική του ιδρυτή της νέας Τουρκίας ως τον θάνατό του, είναι γνωστή, όμως, η φιλογερμανική στάση που κράτησε στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τη δεκαετία του ’80 και του ’90 υπό τη διεύθυνση του δημοσιογράφου Χασάν Τζεμάλ (τώρα, αρθρογραφεί στη Μιλιέτ) ήταν η ‘κεντροαριστερή σοβαρή εφημερίδα της Τουρκίας’. Από το 1996 την διευθύνει ο 85χρονος Ιλχάν Σελτσούκ, ο οποίος ανδρώθηκε στον κύκλο του περιοδικού ‘Yön’ (1961-67) του Ντογάν Αβτζίογλου, ένας κύκλος που στην Τουρκία ονομάζεται ‘αριστερός χουντικός’ (sol cuntacı), ο οποίος, παρά τις κάποιες σοσιαλδημοκρατικές πεποιθήσεις του, πιστεύει στην ‘ανάγκη προστασίας του κοσμικού κράτους από το στρατό’. Η ‘Τζουμχουριέτ’, σήμερα, έχει ημερήσια κυκλοφορία περί τα 65 χιλ. φύλλα και είναι αντιπολιτευτική στην κυβέρνηση ΑΚΡ με την έννοια του αντι-ισλαμισμού).
Νέα εφημερίδα, η Haber Türk, κυκλοφορεί εδώ από την Κυριακή1/3. Είναι ιδιοκτησίας του επιχειρηματία Τουργκάϊ Τζινέρ, ο οποίος είχε κάνει, προ πενταετίας, μια μεγαλειώδη είσοδο στο χώρο τον ΜΜΕ με την αγορά της εφημερίδας Σαμπάχ και του τηλεοπτικού καναλιού ATV, η οποία όμως, τελικά, δεν είχε ευωδοθεί. Επικεφαλής της νέας εφημερίδας είναι ο, κάποτε σταρ της Σαμπάχ, Φατίχ Αλταϊλί, ο οποίος δηλώνει ότι η καινούρια εφημερίδα ‘θα είναι αγωνιστική’. Η Χαμπέρ Τουρκ στοιχίζει 5 γρόσια (έναντι των 40 και 50 που τιμώνται οι άλλες εφημερίδες).
Η μονομαχία Ερντογάν-Μπαϊκάλ στον προεκλογικό αγώνα για τις δημοτικές εκλογές, κορυφώθηκε από χθες με την αγωγή που δήλωσε ότι θα καταθέσει ο Τ/Π εναντίον του αρχηγού του CHP, επειδή ο δεύτερος σε προχθεσινή ομιλία του αποκάλεσε τον Ερντογάν ‘άξεστο’ (maganda, στην τουρκική αργκό), λέγοντας, επίσης, ότι ‘μπορεί να έγινε εξουσία, άνθρωπος όμως δεν έγινε’.
Οκτώ ληστείες διαπράχτηκαν μέσα στις τελευταίες 22 ημέρες σε γραφεία των Τουρκικών Ταχυδρομείων στην Κωνσταντινούπολη. Το συνολικό ποσό που εκλάπη ανέρχεται στο τεράστιο ποσό των 3 δισεκατομμυρίων Λιρών Τουρκίας (περίπου 1,5 δις Ευρώ). Οι δράστες παραμένουν άγνωστοι, ενώ οι ταχυδρομικοί υπάλληλοι έχουν ξεκινήσει απεργειακές κινητοποιήσεις καθώς η διεύθυνση των Ταχυδρομείων περικόπτει διάφορα ποσά από τους μισθούς τους έναντι των κλαπέντων.
Την άποψη του εξέφρασε το τουρκικό γενικό Επιτελείο στο θέμα της χρήσης της κουρδικής γλώσσας στην Τουρκία –μετά την ομιλία του αρχηγού του Κόμματος Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTP), Αχμέτ Τουρκ, στην Εθνοσυνέλευση την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο στρατηγός Μετίν Γκιουράκ, στην τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων την Παρασκευή 27/2, το Γενικό Επιτελείο ‘καλεί τους εισαγγελείς να αναλάβουν τις ευθύνες τους στην περίπτωση του Αχμέτ Τουρκ’, ενώ ‘θεωρεί τη λειτουργία του κουρδικού καναλιού TRT-6 ένα ανώδυνο πολιτιστικό άνοιγμα προς τους Κούρδους πολίτες’.
«Το ΡΚΚ δεν μπορεί να συγκεντρώνει χρήματα και δωρεές στην Ελβετία, χάρη στα μέτρα που έχουμε πάρει», δήλωσε η ελβετίδα Υπουργός Δικαιοσύνης Έβελιν Βίντμερ-Σλούμπφ, κατά την προχθεσινή επίσκεψή της στην Άγκυρα, όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό της.
Αυτό τον καιρό, σημειώνεται μεγάλη κινητικότητα σε επίσημα ταξίδια και επισκέψεις από και προς την Άγκυρα. Ο Τ/Πρόεδρος Γκιούλ θα επισκεφτεί τις επόμενες ημέρες τις Βρυξέλλες, στις 10 Μαρτίου θα παει στην Τεχεράνη για την ετήσια τακτική συνάντηση της ECO –του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας-Ιράν-Πακιστάν, ενώ οι επιτελείς του επεξεργάζονται τα σχέδια επισκέψεών του στο Ισραήλ και το Ιράκ. Για την επίσκεψη Γκιούλ στο Τελ Αβίβ λέγεται ότι διαμεσολάβησε ο εβραίος επιχειρηματίας της Πόλης Ζακ Καμί. Ο Τ/ΥΠΕΞ Μπαμπατζάν θα πάει τον Απρίλιο στο Ερεβάν για να συμμετάσχει στην σύσκεψη των ΥΠΕΞ των χωρών του ΟΣΕΠ. Η πιο σημαντική επίσκεψη στην Άγκυρα είναι αυτή της αμερικανίδας ΥΠΕΞ Χίλαρι Κλίντον, που θα βρίσκεται στην τουρκική πρωτεύουσα αυτό το Σαββατοκύριακο.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με δημοσίευμα στην σημερινή ‘Ταράφ’, το Ιράκ απαγόρευσε τη χρήση των Τουρκομανικών ως επίσημης γλώσσας. Σε έγγραφο της νομαρχίας Σαλαχαντίν, ορίζεται ότι ‘απαγορεύεται η χρήση άλλης γλώσσας πλην των επισήμων, που είναι η αραβική και η κουρδική’.
Και άλλος τσετσένος πρώην στρατιωτικός, ο Αλί Οσάεφ, δολοφονήθηκε χθες στην Κωνσταντινούπολη. Μετά τη χθεσινή, και τις δύο περυσινές δολοφονίες των τσετσένων στρατιωτικών Γκαζί Εντισουλτάνοφ και Ισλάμ Τσανιμπέκοφ που ζούσαν ως πολιτικοί πρόσφυγες στην Κωνσταντινούπολη, τα ερωτήματα που τίθενται στον Τύπο είναι ‘αν τις δολοφονίες τις διαπράττουν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες’ ή ‘αν το μήλον της έριδος είναι τα χρήματα που συγκεντρώνονται στην Τουρκία για την Τσετσενία’.
Η Τουρκία προσέφερε 50 εκ. δολάρια ως βοήθεια στη Σύνοδο για την Ανοικοδόμηση της Γάζας στο Σαρμ Αλ Σεϊχ της Αιγύπτου. Με το ποσό αυτό, η συνολική υλική βοήθεια της Τουρκίας στη Γάζα ανήλθε –σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ- σε 200 εκ δολάρια.
Η οικονομική κρίση φαίνεται να ‘έσβησε’ από την λίστα των 20 πλουσιότερων Τούρκων τους Σαμπαντζί και τους Κοτς. Την πρώτη θέση στη σχετική λίστα του Forbes, πήρε φέτος ο Χουσεϊν Όζγιεγιν (ο πρώην ιδιοκτήτης της Finansbank, που αγόρασε η Εθνική), αφήνοντας τον Μεχμέτ Εμίν Καράμεχμετ (ιδιοκτήτη της Turkcell κλπ) στη δεύτερη θέση. Εντύπωση στη λίστα των 100 πλουσιότερων κάνουν τα ονόματα των ‘νέων τζακιών του ΑΚΡ’ : Λατίφ Τόπμπας, Μεχμέτ Τζενγκίζ και Ντογάναϊ Σαμουράϊ.
Τέλος, το αεροπορικό δυστύχημα της ΤΗΥ στο Άμστερνταμ, βρίσκεται από προχθές στα ‘ψιλά’ των εφημερίδων –χάρη, λένε οι τουρκικές εφημερίδες, στην όλλανδική προσκόλληση στη νομοτυπία : ‘απαγορεύεται η ανακοίνωση των ονομάτων των νεκρών χωρίς την άδεια των συγγενών’, ‘δεν επιτρέπεται η ανακοίνωση ονομάτων των τραυματισμένων’ κλπ. Το τελευταίο νέο είναι ότι η αεροπορική εταιρία ‘δεν γνώριζε τον ακριβή αριθμό των επιβατών, οι οποίοι ήταν τελικά 135 και όχι 134’.