"Καμπανάκι" από Παγκόσμια Τράπεζα για Τουρκία

Την εκτίμηση ότι η Τουρκία θα βιώσει οικονομική κρίση χειρότερη από την αντίστοιχη του 2001 διατύπωσε χθες σε ομιλία του στην Κωνσταντινούπολη ο Ulrich Zachau, επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Τουρκία, την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.

Ο Zachau σημείωσε ότι το εργατικό δυναμικό της Τουρκίας θα συνεχίσει να αυξάνεται, ωστόσο η επιβράδυνση της ανάπτυξης θα οδηγήσει σε υψηλή ανεργία και σε οικονομική κρίση «χειρότερη από εκείνη του 2001».

Η τουρκική οικονομία αρχίζει όλο και πιο έντονα να «αισθάνεται» τις επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης, σημείωσε ο ίδιος, καθώς στο γ’ τρίμηνο του 2008 εμφάνισε ρυθμό ανάπτυξης 0,5%, το χαμηλότερο μετά την έξοδο από την κρίση του 2001. Για το σύνολο του 2008 αναμένεται στασιμότητα στους ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ για το 2009 προβλέπεται συρρίκνωση.

Ωστόσο, προσέθεσε, η παρούσα περίοδος είναι «ιδιαίτερα κατάλληλη» για την εισαγωγή μεταρρυθμίσεων, ενώ η κατάρτιση και εφαρμογή μακροπρόθεσμων πολιτικών ανάπτυξης θα αποδειχθεί κρίσιμη για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων.

Αναφερόμενος στις βραχυπρόθεσμες ανάγκες της τουρκικής οικονομίας, ο Ulrich Zachau αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας θέσεων μερικής απασχόλησης για γυναίκες και νέους, που χαρακτήρισε ως «τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες».

Για τον χρηματοοικονομικό κλάδο της χώρας, ο Zachau σημείωσε ότι διατηρεί την ευρωστία του σε μεγαλύτερο βαθμό εν συγκρίσει με πολλές άλλες χώρες. Ο κίνδυνος για το 2009 έγκειται στις επιπτώσεις της κρίσης στη δομή της πραγματικής οικονομίας, επισήμανε.

Μεταξύ των όσων υπογράμμισε ο αξιωματούχος της Παγκόσμιας Τράπεζας ήταν και το γεγονός «ότι τα πράγματα τώρα δείχνουν δραματικά χειρότερα από όσο έδειχναν πριν από έξι μήνες και αυτό ισχύει γενικά, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας». «Αυτό δεν αποτελεί κίνδυνο, αλλά γεγονός. Ο κίνδυνος είναι ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να επιδεινωθούν περαιτέρω», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ομόλογα

Στο μεταξύ, για το ενδεχόμενο «βουτιάς» στα ομόλογα του τουρκικού Δημοσίου προειδοποιούν σε πρόσφατες παρεμβάσεις τους αναλυτές της αγοράς.

Σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, το spread των τουρκικών ομολόγων έχει υποχωρήσει στις 580 μονάδες βάσης, με άλλα λόγια οι επενδυτές ζητούν επιπλέον απόδοση 5,8% για τη χρηματοδότηση του τουρκικού χρέους.

Το γεγονός αυτό οφείλεται στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις της χώρας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, παρά το γεγονός ότι οι συνομιλίες δείχνουν να έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο.

Συγκριτικά, το spread για τα ομόλογα της Ινδονησίας -που έχουν την ίδια αξιολόγηση Ba3 από τη Moody’s- διαμορφώνεται την ίδια στιγμή σε 800 μονάδες βάσης περίπου, ενώ για της Ρωσίας -που η πιστοληπτική της διαβάθμιση είναι υψηλότερη κατά πέντε βαθμίδες σε σχέση με την Τουρκία- σε 700 μονάδες βάσης.

«Οι συνομιλίες με το ΔΝΤ έχουν καθησυχάσει εν μέρει την ανησυχία των επενδυτών», σημειώνουν αναλυτές που σημειώνουν ωστόσο ότι «δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι υπάρχει η βούληση εκ μέρους της Τουρκίας να υπακούσει στους πολύ αυστηρούς όρους ενός νέου δανείου».

Οι συνομιλίες δε με το ΔΝΤ έχουν «κολλήσει» σε τρία βασικά ζητήματα:

- Το ΔΝΤ έχει ζητήσει την απεξάρτηση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών της χώρας από τον άμεσο έλεγχο του υπουργείο Οικονομικών
- Ζητά επίσης αυστηρότερους φορολογικούς ελέγχους που αντιβαίνουν στα σχέδια της τουρκικής κυβέρνησης να επαναφέρει στο σύστημα τα αδήλωτα εισοδήματα
- Το τρίτο ζήτημα αφορά στην απαίτηση του ΔΝΤ να μειωθεί το ποσοστό τη χρηματοδότησης που λαμβάνουν οι αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η Τουρκία οδεύει σε ύφεση για πρώτη φορά από το 2001, καθώς για το τρέχον έτος προβλέπεται συρρίκνωση της οικονομίας κατά 1,5%, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το ποσοστό της ανεργίας έφτασε στο 12,3% στο δ’ τρίμηνο του 2008, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων ετών, ενώ η χώρα στρέφεται προς το ΔΝΤ για τέταρτη φορά μέσα σε μία δεκαετία, για τη χρηματοδότηση του χρέους της που ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Durmuş Yılmaz, εκτιμά σε 30 δισ. δολάρια για το 2009.