Τουρκία: Η κοινή γνώμη, η υπόθεση «Bulgarification», η κρίση στα Ίμια και η παράδοση Οτσαλάν (Β’ Μέρος)

Σε μια έρευνα που έγινε στη Τουρκία στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 τα αποτελέσματα έδειξαν πως το 57% των τούρκων δεν ενδιαφέρεται για την εξωτερική πολιτική της χώρας τους και μόνο το 23% παρακολουθεί ανελλιπώς τα γεγονότα. Άξιο συζήτησης ωστόσο ήταν το γεγονός πως τα ποσοστά ήσαν αντιστρόφως ανάλογα στη βαθμίδα των ερωτηθέντων που είχαν πτυχίο Πανεπιστημίου. Εκεί, το 62% δήλωσε πως τους ενδιαφέρει πολύ η εξωτερική πολιτική της χώρας τους σε αντίθεση με ένα μόλις 16% που δήλωσε αδιαφορία.

Η συγκεκριμένη έρευνα, αποτέλεσε σημείο αναφοράς όσον αφορά τη τουρκική εξωτερική πολιτική, μιας και έδειξε περίτρανα πως οι πολίτες της χώρας (Τουρκίας) δεν είχαν στραμμένο το βλέμμα τους τόσο πολύ στην εξωτερική πολιτική της χώρας τους, όσο το είχαν οι Έλληνες και οι Κύπριοι, οι οποίοι σε αντίθεση με τους Τούρκους, την εποχή εκείνη έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εξωτερική πολιτική των δικών τους χωρών και φανατικοί παρακολουθητές θεμάτων «εθνικής υπερηφάνειας».

Υπόθεση: «Bulgarification»
Το 1984, η κοινή γνώμη της Τουρκίας επηρέασε ουσιαστικά στην απόφαση της τότε τουρκικής κυβέρνησης που έπρεπε να αποφασίσει άμεσα στο πως θα «απαντήσει» στην υπόθεση «Bulgarification». «Bulgarification», ονομάστηκε η τότε εκστρατεία της Βουλγαρίας να κλείνει ότι τζαμί υπήρχε και να μετονομάζει οτιδήποτε οθωμανικό είχε απομείνει στη χώρα με σλαβικά προσωνύμια.
Η υπόθεση «Bulgarification» στην αρχή αιφνιδίασε τη τότε κυβέρνηση της Τουρκίας, η οποία αρχικώς με επιφυλακτικότητα δήλωσε πως δεν μπορεί και δεν δύναται να παρεμβαίνει σε εσωτερικές υποθέσεις γειτονικού της κράτους. Η δήλωση αυτή και η συνεχόμενη προβολή της από τα ΜΜΕ έστρεψαν τη κοινή γνώμη εναντίον της τουρκικής κυβέρνησης με συνέπεια η αμηχανία και η επιφυλακτικότητα που επεδείκνυε αρχικά να μετατραπεί σε «καταιγίδα» αντίδρασης με τη Διεθνή Κοινότητα τότε να αναγκαστεί να μεσολαβήσει.
Υποθέσεις: Ίμια & Οτσαλάν
Κάτι αντίστοιχο συνέβη και κατά τη διάρκεια της κρίσης των Ιμίων (στο βιβλίο γράφονται ως Ίμια/Καρντάκ), τον Ιανουάριο του 1996, όπου η Τουρκία και η Ελλάδα έφτασαν μια ανάσα από το πόλεμο. Η όλη υπόθεση και η διαφωνία των δύο χωρών «έτρεχε» για περισσότερο από ένα μήνα, αλλά υπογείως. Δεν υπήρχε καν κρίση και κανείς δεν είχε αντιληφθεί το οτιδήποτε.
Ωστόσο μόλις πήραν τη σκυτάλη τα τουρκικά ΜΜΕ, η κινητοποίηση της κοινής γνώμης ήταν τέτοια που δεν άφηνε περιθώρια στη τότε τουρκική κυβέρνηση. Τότε πραγματικά, φάνηκε το πόσο σημαντικός ήταν ο ρόλος των ΜΜΕ στη Τουρκία, αλλά και το πόσο μπορούσε να επηρεάσει τη κοινή γνώμη. Οι εικόνες των τουρκικών πολεμικών πλοίων να κατευθύνονται προς τις βραχονησίδες άλλαξε ουσιαστικά τα μέχρι τότε δεδομένα και ξεκάθαρα περάσαμε στην εποχή της προηγμένης τεχνολογίας. Μιας τεχνολογίας που μπορεί να καθορίσει «κόκκινες» γραμμές και να επηρεάσει άμεσα την εξωτερική πολιτική μιας χώρας.
Ομοίως με την υπόθεση Ιμίων, τα τουρκικά ΜΜΕ επηρέασαν τη κοινή γνώμη αλλά από την αντίθετη πλευρά αυτή τη φορά, στην υπόθεση Οτσαλάν.
Ο απόηχος της σύλληψης του ηγέτη του PKK, Αμπτουλάχ Οτσαλάν και μετά τις αποκαλύψεις πως η Αθήνα τον προστάτευε αλλά και φυγάδευε στο Ναϊρόμπι της Κένυας, έκαναν το τότε αντι-ελληνικό αίσθημα στη Τουρκία να «χτυπήσει» κόκκινο.
Το εκπληκτικό ωστόσο δεν είναι αυτό, μιας και κάτι τέτοιο αναμένονταν, αλλά το πόσο γρήγορα η κατάσταση εξομαλύνθηκε και το πόσο γρήγορα βρέθηκε ο δρόμος της επαναπροσέγγισης. Τα προσκείμενα ΜΜΕ στη τότε τουρκική κυβέρνηση ξεκάθαρα διαχειρίστηκαν τη κοινή γνώμη περίφημα. Τότε πια, επιβεβαιώθηκε πως τα ΜΜΕ στη Τουρκία, θεωρούνται χωρίς αμφιβολία ένα «όπλο» διαχείρισης της κοινής γνώμης.

Geopolitics & Daily News